Britse coalitievorming wordt zeer ingewikkeld
LONDEN (ANP). Een week voor de Britse verkiezingen tekent zich in de peilingen voorzichtig een voorsprong af voor de Conservatieven van premier David Cameron. Maar de kans dat een van de partijen een absolute meerderheid haalt en alleen kan gaan regeren, is minimaal. Net als vijf jaar geleden zal een coalitie moeten worden gevormd, maar de vraag is of dat zomaar lukt.
Een cruciale rol lijkt weggelegd voor de Schotse Nationale Partij (SNP). Die is sinds het referendum over Schotse onafhankelijkheid van vorig jaar ongekend populair en ligt op koers om alle 59 Schotse zetels in de wacht te slepen. Dat zou een gevoelige tik betekenen voor Labour, dat nu nog veertig Schotse zetels bezet. De Conservatieven hebben nu slechts één Schotse parlementariër.
Een coalitie moet idealiter de steun van de helft van de 650 parlementariërs hebben, hoewel deskundigen denken dat 310 Lagerhuisleden voldoende kan zijn. De kans dat alle oppositiepartijen verenigd tegen kabinetsbeleid stemmen is minimaal, dus een minderheidsregering kan nog veel voor elkaar krijgen.
Hoewel de Conservatieven op winst lijken af te stevenen, betekent dat niet automatisch dat Cameron in Downing Street 10 kan blijven wonen. Een voortzetting van de coalitie met de Liberaal-Democraten ligt niet voor de hand, omdat die dreigen te worden gemarginaliseerd. De Conservatieven hebben een samenwerking met de eurosceptische partij UKIP van Nigel Farage resoluut afgewezen.
Daardoor is de kans groot dat de volgende Britse premier Ed Miliband heet. De leider van Labour heeft veel meer mogelijkheden om tot een meerderheidsregering te komen, of ten minste tot een Labourkabinet dat wordt gesteund door voldoende Lagerhuisleden.
Miliband heeft een kabinet met de SNP tijdens de campagne afgewezen, maar dat neemt niet weg dat de Schotten een Labourkabinet wel kunnen stutten. Tegelijkertijd geldt dat een samenwerking met de Schotse nationalisten een giftige deal kan zijn, omdat de SNP nog altijd de onafhankelijkheid van Schotland beoogt en daardoor tornt aan de eenheid van het Britse rijk.
Miliband kan zich ook richten tot de Liberaal-Democraten, de Groenen of de Welsche partij Plaid Cymru. De enige combinatie die zeker een meerderheid oplevert, een coalitie tussen de Conservatieven en Labour, is de minst waarschijnlijke.
In de nacht en ochtend na de verkiezingen op 7 mei moet blijken hoe de Britten hebben gestemd. Omdat Groot-Brittannië een districtenstelsel heeft, kan de zetelverdeling wezenlijk anders zijn dan de procentuele stemverdeling.
