Uiteindelijk is het aan de experts in de opvangcentra om te beoordelen. De opvang wordt „zo kort als mogelijk, zo lang als effectief en dus niet tot in het oneindige”, zei Samsom donderdag in het debat over de kwestie.

Wat hem betreft wordt de opvang in de Rotterdamse Pauluskerk of in Utrecht als voorbeeld genomen. Daar worden illegalen zonder voorwaarden opgenomen en wordt in rust met hen een terugkeer naar het land van herkomst besproken. Volgens Samsom kan dat in twee weken duidelijk zijn, maar is soms meer tijd nodig.

Premier Mark Rutte zei eerder dat ‘een beperkt aantal weken’ wil zeggen dat er geen maandenlange opvang is. Samsom zei dat hij als natuurkundige kan beamen dat weken geen maanden zijn. „Maar laten we geen taalspelletjes spelen. Dit is een opdracht aan het kabinet om tot een werkbare praktische oplossing te komen in overleg met gemeenten.”

Volgens Samsom gaat het erom dat het niet wenselijk en ook niet nodig is dat tientallen gemeenten structurele opvang bieden aan illegalen. Tegelijk blijft individuele noodopvang wel mogelijk. SP-leider Emile Roemer concludeerde daarop dat de gemeenten geen opvang meer mogen bieden als ze het bed-bad-en-brood noemen. Maar als ze het noodopvang noemen, mag het wel. Samsom sprak dat niet tegen.

Samsom wilde zich ook op andere onderwerpen niet vast laten pinnen. Hij liet D66-leider Alexander Pechtold merken dat hij ervoor openstaat als het kabinet in de onderhandelingen met de gemeenten ertoe besluit om het aantal van vijf locaties (plus Ter Apel) te verhogen. Steden als Groningen, Arnhem en Nijmegen willen bijvoorbeeld absoluut door met hun huidige opvang.

Maar een eventuele motie daarover zal hij niet steunen, want het is volgens Samsom nu aan het kabinet om met gemeenten een nieuw bestuursakkoord te sluiten. „Moties met een naam, rugnummer of specifieke invulling, die steunen wij niet. Politieke spelletjes speelt u maar elders.”