Duizenden mensen proberen de hoofdstad te ontvluchten, op zoek naar hulp en uit vrees voor epidemieën. „Voor de zekerheid ga ik een tijdje weg”, zei een man tegen de BBC. Maar lang niet iedereen kan weg. Degenen die achterblijven, kampen met een tekort aan drinkwater en overstromende openbare toiletten, meldde Artsen zonder Grenzen. In sommige plaatsen, zoals Bhaktapur, heeft maar 20 procent van de bevolking toegang tot drinkwater.

Een extra probleem zijn de regenbuien. Het plenst soms flink in de aanloop naar de moesson, die in Nepal in mei begint. Veel mensen slapen buiten en hebben behoefte aan tentzeilen.

Er is kritiek op de regering, die niet in staat is de nood te lenigen. „Het probleem is de schaal van deze ramp. Die is verspreid over meer dan twintig districten”, zo verontschuldigde de leider van het Nationale Rampenteam zich.

Zo’n 200 mensen blokkeerden woensdag het verkeer in Kathmandu om te protesteren tegen het in hun ogen lage tempo waarmee hulpgoederen worden afgeleverd. De politie greep in. Er werd over en weer geduwd en getrokken, maar niemand werd gearresteerd. Een van de betogers zei nog helemaal geen hulp te hebben gekregen.

De politie arresteerde de afgelopen dagen ook vermoedelijke plunderaars. De verdachten zouden niet alleen huizen hebben leeggeroofd, maar ook paniek hebben gezaaid door geruchten over nieuwe bevingen te verspreiden.

Ook regio’s buiten Kathmandu zijn zwaar getroffen. Hele dorpen zijn weggevaagd, zei Rineke Gronert van Stichting Renuka Nepal. Er zijn zeker 5000 doden en meer dan 10.000 gewonden gevallen, en 8 miljoen Nepalezen getroffen. Gevreesd wordt dat het dodental verder oploopt, want sommige gebieden zijn nog niet bereikt.

De Nederlandse hulpverlener Merlijn Stoffels van het Rode Kruis zei woensdag dat hij met een team van zes medewerkers de provincie in was getrokken, richting het epicentrum, en Sathighar bezocht, een van de zwaarst getroffen dorpjes. „Het dorp telde ongeveer 200 huisjes, maar er staat niets meer overeind, zelfs niet één muurtje. De aanblik is dramatisch, alsof er een bom is ontploft”, zei Stoffels. Tot nog toe zijn er in het dorp elf doden geteld.

Probleem voor de dorpelingen is dat ook hun voedselvoorraad is verdwenen. „De mensen houden hun vee altijd binnen, dus de dieren zijn ook gedood.”

„IMF, scheld Nepal schulden kwijt”

NEW YORK (IPS). Nepal, dat afgelopen zaterdag getroffen werd door een verwoestende aardbeving, moet in aanmerking komen voor schuldverlichting via een regeling van het Inter-
nationaal Monetair Fonds (IMF).

Dat vindt Jubilee USA, een coalitie van 75 Amerikaanse en 400 buitenlandse ontwikkelingsorganisaties met een levensbeschouwelijke achtergrond.

Na de ergste aardbeving in tachtig jaar in het land rijst de vraag hoe het kan herstellen van de ramp. Nepal is een van de minst ontwikkelde landen in de wereld en staat op de 145e plaats van 187 landen op de Human Development Index (HDI) van de Verenigde Naties.

Jubilee wijst in een deze week uitgegeven persbericht op de mogelijkheid tot schuldverlichting via de Catastrophe Containment and Relief Trust (CCR) van het Internationaal Monetair Fonds. De CCR werd in februari door het IMF opgezet en is bedoeld om arme landen te helpen herstellen na natuurrampen en gezondheidscrises. Het fonds heeft de financiële zorgen van de landen in Afrika die met de gevolgen van de ebolacrisis kampen, al enigszins verzacht door bijna 100 miljoen dollar aan schulden kwijt te schelden.

Jubilee USA zegt dat Nepal 3,8 miljard dollar aan buitenlandse schulden heeft uitstaan, en in 2013 217 miljoen dollar uitgaf aan aflossing. Het land is 1,5 miljard dollar verschuldigd aan zowel de Wereldbank als de 
Aziatische Ontwikkelingsbank, 
54 miljoen dollar aan het IMF, 133 miljoen dollar aan Japan en 101 miljoen dollar aan China.

„Om in aanmerking te komen voor het IMF-fonds moet de ramp meer dan 25 procent van de productiecapaciteit van een land vernietigd hebben, een derde van de bevolking treffen, of schade veroorzaken die groter is dan de omvang van de economie van het land”, zegt Eric LeCompte, directeur van Jubilee USA. „Het lijkt duidelijk dat Nepal in aanmerking komt voor onmiddellijke hulp van het IMF.”

Nepal moet dit jaar 10 miljoen dollar aan schulden terugbetalen aan het IMF, zegt Jubilee, en 
volgend jaar bijna 13 miljoen dollar. LeCompte gaf toe dat Nepal zijn grootste schulden bij de Wereldbank en de Aziatische Ontwikkelingsbank heeft. „Daar zijn de regels voor kwijtschelding minder duidelijk.”