Die zorg uitten vluchtelingenorganisaties woensdag in de Tweede Kamer.

VVD en PvdA willen vijf gemeenten toestemming geven om noodvoorzieningen te openen, waarbinnen illegalen mogen worden opgevangen én moeten beginnen te werken aan hun terugkeer. Deze voorzieningen moeten gaan functioneren als het voorportaal voor het al bestaande uitzetcentrum voor uitgeprocedeerde asielzoekers in Ter Apel. Voorwaarde om in de noodopvang te mogen komen, is dat bij de illegaal sprake moet zijn van „oprechte en aantoonbare” terugkeerbereidheid, aldus het akkoord.

Blijkt daarvan geen sprake, dan wordt de noodopvang „na een beperkt aantal weken” weer beëindigd en wordt de vreemdeling alsnog op straat gezet.

Woordvoerders van de Pauluskerk in Rotterdam en van de actiegroep van uitgeprocedeerde asielzoekers We Are Here (Wij zijn hier) benadrukten dat veel migranten die niet in Nederland mogen blijven vaak buiten hun schuld niet kunnen terugkeren naar hun land van herkomst. „Het akkoord houdt totaal geen rekening met deze groep. Voor hen moeten er andere oplossingen komen, zoals het alsnog afgeven van verblijfsvergunningen”, aldus Marjan Sax van We Are Here.

De Pauluskerk en Vluchtelingenwerk Nederland hekelen de tijdsdruk die het akkoord op uitgeprocedeerde asielzoekers legt om het land te verlaten. „Mensen krijgen nu 28 dagen om hun vertrek te realiseren en kunnen daarna nog maximaal 12 weken terecht in Ter Apel”, aldus Jasper Kuipers van Vluchtelingenwerk Nederland. „Dat is te weinig. Als iemand definitief te horen heeft gekregen dat hij hier echt niet kan blijven, moet hij in zijn hoofd echt een knop omzetten. Dat heeft tijd nodig.”

John van Tilburg van de interkerkelijke stichting Inlia, die adviseert bij het opzetten van noodvoorzieningen voor illegalen, schetste dat momenteel zo’n 25 gemeenten een noodopvang hebben, waar ook aan terugkeer wordt gewerkt. „Zij worden door het akkoord bedreigd met sluiting, of dreigen beboet te worden. Dat is ronduit tegenstrijdig en onwenselijk.” De Pauluskerk gaat volgens woordvoerster Sjany Middelkoop door met het herbergen van illegalen, „akkoord of geen akkoord.”