Srebrenica blijft Karremans achtervolgen
DEN HAAG (ANP). Thom Karremans (66) wordt bijna twintig jaar na de val van de ‘veilige’ enclave Srebrenica nog steeds achtervolgd door het drama. Woensdag krijgt de oud-commandant van Dutchbat te horen of hij hiervoor alsnog wordt vervolgd.
De gedachte aan de duizenden moslimmannen die na de val van Srebrenica op 11 juli 1995 zijn doodgeschoten door Bosnische Serviërs moeten een loden last zijn die hij met zich meedraagt. Het beeld dat Karremans voor een deel medeplichtig is geweest aan de slachting, wordt veroorzaakt door een reeks gebeurtenissen.
Zo zei Karremans tijdens een persconferentie in Zagreb na de val dat er in het conflict „geen good guys en geen bad guys waren”. Waarschijnlijk een juiste constatering, maar desastreus in het licht van de toen aanzwellende stroom berichten over de genocide.
Ook zag de Nederlandse televisiekijker hem het glas heffen met de Bosnisch-Servische generaal Ratko Mladic, die inmiddels terechtstaat voor de genocide. Karremans gaf daarbij een beetje onbeholpen aan dat hij maar een onbeduidende pion was in het conflict met de woorden „don’t shoot the pianoplayer”.
Wat de kijker niet zag was dat Karremans onder grote druk stond toen hij de toast in hotel Fontana kreeg opgedrongen. Er werden zelfs Nederlandse VN-militairen gegijzeld in hetzelfde hotel.
In het NIOD-rapport over Srebrenica uit 2002 kwam naar voren dat Karremans geen kwade rol heeft gespeeld. Dutchbat kon niet verantwoordelijk worden gehouden en Karremans kreeg onvoldoende steun van de VN, luidde de conclusie.
Toch is Karremans al die jaren het gezicht van het nationale trauma Srebrenica gebleven en niet de politici en legertop die hem zonder middelen naar de brandhaard hadden gestuurd. Met het ‘Karremans-gevoel’ dat de programmamakers Barend & Van Dorp introduceerden, is zijn vermeende falen zelfs verwoord.
Ondanks de verkettering van Karremans noemen toenmalig Dutchbatters hem tot op de dag van vandaag „gewoon een goede commandant”. Ze omschrijven Karremans als man die moest uitvaren op de Titanic en toen de ramp zich aandiende alleen nog maar de stoelen op het zinkende schip kon verplaatsen.