De Geus biedt excuus aan in UWV-affaire
Minister De Geus (Sociale Zaken) heeft publiekelijk excuses gemaakt voor het „onjuist, althans onvolledig” informeren van de Tweede Kamer over de omstreden huisvestingskosten van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Hij heeft inmiddels twee UWV-bestuurders de laan uitgestuurd en een nieuwe topman benoemd.
Bronnen in Den Haag meldden dinsdagmorgen dat het gaat om de hoogste ambtenaar van Defensie, A. Annink. UWV-bestuursvoorzitter T. Joustra en het voor de huisvesting verantwoordelijke directielid P. Cloo weigeren echter te vertrekken. Volgens Joustra hebben zij een „normale arbeidsverhouding, niet gebaseerd op vertrouwen, maar op resultaten.”
Resultaten boekt het UWV zeker, maar het vertrouwen tussen de top van de organisatie en minister De Geus is volledig zoek. Extern onderzoek onder leiding van oud-PvdA-fractieleider Meijer wees maandag uit dat de inrichtingskosten van het UWV-complex in Amsterdam een kwart hoger liggen dat de UWV-top zelf had aangegeven. Het verschil wordt gemaakt door een parkeergarage. De UWV-top heeft de vierkante meters van die garage meeberekend in de gemiddelde huisvestingskosten, het externe onderzoek suggereert dat dit een administratieve truc is.
Op grond van de cijfers van het UWV hield minister De Geus de Kamer vorig jaar voor dat de huisvestingskosten 9 procent beneden het gemiddelde van de Rijksgebouwendienst liggen. Dat blijkt juist 11 procent erboven te zijn. Volgens het rapport-Meijer is door het UWV bovendien niet aangetoond waarom extra aanpassingen aan het bestuurscentrum in het UWV-complex (1,9 miljoen euro) nodig waren. Opmerkelijk is verder dat 1,3 miljoen euro ingeboekt is aan makelaarskosten. Het is onduidelijk wat er met dat geld is gebeurd.
Al direct na de eerste onthullingen, vorig jaar mei, over de onredelijk luxe inrichting van het UWV-complex trokken kamerleden bij De Geus aan de bel. Gedurende het hele vervolg van vorig jaar bleef een kritische Kamer met de minister in debat over de kwestie. De minister beweerde toen nog dat er niets aan de hand was.
De publieke excuses van De Geus zijn volgens veel fracties daarom volledig op hun plaats. PvdA-kamerlid Noorman-de Uyl wil een stevig debat met de minister om hem nog tal van „scherpe vragen” te stellen. Ook SP en GroenLinks vinden dat De Geus iets uit te leggen heeft nadat hij eerder de hele kwestie „bagatelliseerde.” CU-kamerlid Huizinga laat weten dat „het boetekleed De Geus siert” en vindt het terecht dat de bewindsman de bezem door de top van het UWV haalt. SGP’er Van der Vlies gaat een stap verder door De Geus „politiek verantwoordelijk” te noemen voor „de ontstane situatie bij het UWV”, al vindt hij het nog te vroeg om het vertrouwen in De Geus op te zeggen.
Van de coalitiepartijen is de VVD het meest kritisch. Kamerlid Aptroot vindt dat de minister zich „zeer amateuristisch heeft opgesteld.” CDA en D66 oordelen milder. Volgens hen kan de bewindsman er weinig aan doen dat hij door het UWV met verkeerde cijfers is bediend.
De Geus mag dus blijven, maar kan een kritisch kamerdebat tegemoet zien. SP-leider Marijnissen heeft premier Balkenende bovendien opgeroepen tot een veel breder debat over de algehele toename van fraude in Nederland. „Het UWV-schandaal, de ESF-fraude, de hbo-fraude, bouwfraudes, prijsafspraken bij huizenveilingen, boekhoudschandalen, graaiende topmanagers: dit land lijkt bezaaid met beerputten”, stelt hij. „Er is iets structureel mis met de publieke moraal.”