En dan gaat het niet alleen om smeuïge anekdotes, zoals het feit dat Rutte en Samsom tegen elkaar stonden te schreeuwen „in het keukentje van Faoud, de kamerbewaarder op het ministerie van Algemene Zaken.” Noch om het al eerder uitgelekte feit dat Samsom Rutte vrijdagavond opbelde met het voorstel: „Kom langs bij mij thuis. We moeten elkaar zien, zo kan het niet.”

Dat is allemaal aardig voor de geschiedschrijving en voor het proeven van de couleur locale van het Binnenhof. Maar wat in de genoemde reconstructie vooral interessant is, is een tweetal waarnemingen.

De eerste is dat het kabinet ook nu weer gered is door de goede persoonlijke contacten tussen de partijleiders van VVD en PvdA. Zoals overal in het leven draait het ook in de politiek voor een belangrijk deel om onderling vertrouwen. Waar dat ontbreekt, zoals destijds bij CDA’er Balkenende en PvdA’er Bos, spat een coalitie vroeg of laat uit elkaar. Waar dat in rijke mate aanwezig is –Rutte en Samsom schijnen elkaar echt te mogen–, kunnen partijen met heel verschillende ideologieën en partijculturen toch tot grote gezamenlijke prestaties komen.

De tweede interessante waarneming betreft de inschatting die de betrokken hoofdrolspelers maken van de impact van het recente conflict. Nergens lezen we in terugblikken en reconstructies dat het nu gevonden compromis bij een van beide coalitiepartners als een graat in de keel is blijven haken zodat ín dit compromis alweer de kiemen liggen voor nieuwe onenigheid. Eerder het omgekeerde. In het Volkskrantartikel zegt een hooggeplaatste PvdA’er: „De kans dat we de rit samen afmaken, is nu een stuk groter. We hebben één van de moeilijkste hobbels genomen”. Als deze anonieme politicus gelijk heeft, kunnen alle politieke partijen hun voorbereidingen voor Kamerverkiezingen voorlopig wel staken; 2017, het reguliere verkiezingsjaar is immers nog een eind weg? Het zou zomaar kunnen dat de coalitie van VVD en PvdA het eerste 21e-eeuwse Nederlandse kabinet wordt dat keurig de eindstreep haalt.

Daarvoor pleiten bovendien nog twee inhoudelijke argumenten: 
1. Onze economie toont tekenen van herstel. Als VVD en PvdA daar electoraal van willen profiteren („Kiezer, stem op ons want wij hebben dit voor elkaar gebokst!”, moeten ze nog één of twee jaar doorregeren; 2. Als een van beide partijen de boel zou willen laten ploffen, dan had ze het nú moeten doen. Volgend jaar is Nederland EU-voorzitter. Dat is bepaald geen jaar voor energieslorpende campagnes of slepende formaties.

Toch? Of is dit nu een te naïeve analyse? Eh, een beetje wel. Want natuurlijk stralen VVD en PvdA uit dat zij na deze crisis onoverwinnelijk zijn geworden. En natuurlijk proberen zij, zoals politici altijd doen, zich groot te houden door alleen de zonnige kant van de zaak te benadrukken.

Maar in werkelijkheid zijn er toch wel donderkoppen aan de horizon. In deze krant zijn ze al eerder genoemd, zoals het risico dat een uitspraak van de Raad van State, die over twee maanden verwacht wordt, het vuur van het conflict weer zal oprakelen.

En wat te denken van het Kamerdebat, volgende week donderdag? Toegegeven, debatten zijn onschadelijk zolang coalitiepartijen aan elkaar vastklitten. Maar hier zit nu juist het gevaar voor wat betreft het debat van volgende week. Want als er voor de oppositie ooit kansen waren om de coalitie uit elkaar te spelen, dan nu. Hoe makkelijk is het voor SP-leider Roemer om Samsom tot een zodanige uitleg van het akkoord te brengen dat de VVD witheet wordt? En hoe eenvoudig is het voor PVV-voorman Wilders om Zijlstra tot uitspraken te verlokken die de PvdA doen ontploffen? En dan is het, misschien, toch weer hommeles.