Hollandse sfeer in New York
Nederlandse landschapsinrichters zijn geliefd in New York. Als geen ander verstaan ze de kunst om gebieden aan het water te ontwikkelen tot prachtige tuinen of parken. Een van die plekken is Governors Island, dat op vijf minuten varen van Manhattan ligt. Op dit eiland, waar de elementen vrij spel hebben, wordt een park gerealiseerd naar Nederlands ontwerp.
„Menige Amerikaan moest glimlachen toen Adriaan Geuze op een houten fiets de zaal in kwam rijden”, zegt Jamie Maslyn Larson. Hij heeft de dagelijkse leiding van West 8 New York, de Amerikaanse vestiging van het Nederlandse ontwerpbureau.
Bij de presentatie van zijn ontwerp stelde West 8 een eiland voor waar New Yorkers hun kinderen kunnen leren fietsen. Maslyn Larson: „Iedereen wil wonen en werken in New York, maar je moet er ook prettig kunnen leven. Daarom investeert New York, net als veel andere grote steden, in openbaar groen en publieke ruimtes.”
Wie op Governors Island staat, kan Manhattan als op een ansichtkaart zien liggen. Op het terrein zelf is aan de vele monumentale gebouwen te merken dat het eiland bijna twee eeuwen lang militair terrein is geweest. Nu vormt het een historisch decor voor de vele wandel- en fietspaden die over het eiland lopen.
Het eiland werd in 2003 door het ministerie van Defensie voor het symbolische bedrag van 1 dollar overgedragen aan de stad New York. Als voorwaarden werden gesteld dat het zou worden ontwikkeld tot een park én dat het zijn culturele waarde zou behouden.
Het masterplan is van West 8 uit Rotterdam. Dit bureau van Adriaan Geuze is bekend van het ontwerp van het Rotterdamse Schouwburgplein en het Centraal Station.
Maslyn Larson: „We moesten een park maken midden in de haven van New York. De stad investeerde in een prachtig eiland, maar niemand had gedacht aan de gevolgen van klimaatverandering, zoals extreem weer en stijging van de zeespiegel. De grootste uitdaging was dan ook om de stad ervan te overtuigen hiermee rekening te houden.”
„Dat veranderde door de orkaan Sandy in 2012”, vervolgt Maslyn Larson. „We hadden net een grote berg materiaal klaarliggen om een deel van het eiland op te hogen. Voor de zekerheid werden ook alle machines en materialen op die berg geplaatst. Dat was maar goed ook, want toen het water steeg, bleef alles droog. Zo bewezen we de noodzaak van onze aanpak.”
Wie van de boot het eiland op stapt, gaat terug in de tijd. Door de oude woningen en kazernegebouwen heeft dit deel van Governors Island de sfeer uit de boeken van de Engelse schrijfster Jane Austen. Een grote poort in een van de kazernes geeft toegang tot een plein met perkjes, waterpartijen en plantsoenen. Hier kan het hele gezin genieten van de ruimte, de zon en de frisse lucht. Er zijn hangmatten, klimrekken en sportveldjes, en wandel- en fietspaden nodigen uit om het eiland te ontdekken.
Het masterplan van Geuze kent veel heuvels en glooiingen in het terrein. Waar mogelijk is daarbij het puin van oude gebouwen gebruikt, zodat niets het eiland onnodig hoeft te verlaten. Deze praktische aanpak, maar ook het gemak waarmee het landschap wordt bewerkt en omgevormd, wordt door de Amerikanen bewonderend de ”Dutch approach” (de Nederlandse tactiek) genoemd.
Geen enkele ingreep in het landschap is toevallig en alles dient meerdere doelen. De bomen zijn zo aangeplant dat de zichtlijnen naar mooie landmarks, zoals het Vrijheidsbeeld, niet verloren gaan.
Er zijn grasvelden waar je kunt sporten, maar ook kunt picknicken of een cultureel feest organiseren. In mei gaat het eiland weer open voor publiek en kunnen New Yorkse gezinnen en toeristen er rust en ruimte opzoeken.
