Dat blijkt uit het tweejaarlijkse onderzoek ”Geven in Nederland” van de Vrije Universiteit, dat donderdag is gepresenteerd. Hieruit komt naar voren dat waar eerder het aantal vrijwilligers al was terug­gelopen, nu ook het aantal uren dat er aan vrijwilligerswerk wordt besteed onder druk staat.

Deed in 2008 nog 45 procent van alle Nederlanders minstens één keer per jaar vrijwilligerswerk, inmiddels is dat teruggelopen tot 37 procent in 2014. Het aantal uren die vrijwilligers aan vrijwilligerswerk besteden, daalde de afgelopen twee jaar van gemiddeld 21 naar 18 uur per maand.

Onderzoeksleider en VU-hoog­leraar prosociaal gedrag René Bekkers wijt de teruggang in het vrijwilligerswerk voor een belangrijk deel aan het toenemende beroep van de overheid op burgers om informele hulp en mantelzorg te verlenen aan buren, familie en vrienden, om op die manier de zorgkosten terug te dringen.

Het probleem is volgens hem dat juist vrijwilligers vaker mantel­zorg verlenen dan Nederlanders die geen vrijwilligerswerk doen. „Omdat je je tijd slechts één keer kunt besteden, gaat de toenemende mantelzorg daarmee ten koste van de inzet voor georganiseerd vrijwilligerswerk.” Zo blijkt volgens Bekkers uit onderzoek dat Nederlanders die mantelzorg verlenen vaker stoppen met vrijwilligerswerk. Eerder bleek al uit onderzoek van het SCP dat de combinatie van mantelzorg en betaald werk kan leiden tot over­belasting en gezondheidsklachten.