Hooijkaas, bestuurslid van het Wijkoverlegplatform Fascinatio, zette het project samen met de gemeente op. Het project werd eind maart gepresenteerd.

In Fascinatio staan om de 150 meter eenheden met ondergrondse containers voor gft- en restafval, papier en glas. „Bij de containerblokken ligt vaak rommel. Veel kartonnen dozen, maar ook afgedankte matrassen, koelkasten en tv’s”, aldus Hooijkaas.

Met een afvalbrengstation en een grofvuilophaaldienst biedt de gemeente volop mogelijkheden om het grote afval kwijt te raken. „Ik denk dat veel mensen te lui zijn om daarvan gebruik te maken”, aldus de Capellenaar.

Verder kennen niet alle wijkbewoners de regels, vermoedt hij. „Veel wijkbewoners komen uit het buitenland, zoals Azië. Ze zijn wel hoogopgeleid maar spreken onze taal niet. Containeradoptanten kunnen zulke mensen aanspreken op hun gedrag en hun vertellen waar ze met grote spullen terechtkunnen.”

Rommel dumpen

Zelf schiet Hooijkaas al langer mensen aan die rommel naast de vuilcontainers dumpen. „Het gaat dan absoluut niet alleen om allochtonen. Ook veel autochtone Nederlanders zijn te beroerd om de boel netjes te houden.”

Wijkbewoners die hij aanspreekt, reageren altijd goed op zijn vermaningen, ervaart hij. „Belangrijk is dat mensen weten dat ze in de gaten worden gehouden. Dat vinden ze niet plezierig. Daardoor zetten ze niet zo snel weer iets neer wat er niet hoort. Hoewel het me opvalt dat sommigen juist daarom er de nacht voor uitkiezen.”

Zodra een adoptant ongezien gedumpt afval rond een containerblok aantreft, pakt hij de zaak aan. Hooijkaas: „Als je rommel telkens snel wegwerkt, kost het weinig moeite om het netjes te houden. Kartonnen dozen trap je in twee keer klein genoeg om ze in de papiercontainer te kunnen stoppen.” Voor afval dat niet in de containers past, bellen de vrijwilligers rechtstreeks naar een contactpersoon bij de gemeente. Die handelt zulke meldingen met voorrang af. Ook zet de gemeente voortaan extra in op het verwijderen van onkruid rond containers.

Ogen en oren

Adoptanten zijn de ogen en oren van de gemeente in de wijk”, zegt Hooijkaas. „Het project bespaart op den duur ook geld, maar dat is niet het doel. We willen puur zorgen voor een nettere buitenruimte. Als deze opzet bevalt, kan Capelle het idee ook in andere wijken uitrollen.”

Tot nu toe hebben tien wijkbewoners zich opgeworpen om evenzoveel containerblokken te adopteren, een derde van het totaal in Fascinatio. Hooijkaas: „Ik ben hier niet ontevreden over. Verder wil de ASVZ, die in de wijk twee woongroepen voor mensen met een verstandelijke beperking heeft, gaan zorgen voor diverse blokken.”

Buurtbewoners reageren enthousiast op het nieuwe project, merkt Hooijkaas. „Veel mensen ergeren zich aan rommel in 
hun wijk. Ze constateren dat de containers er nu veel netter uitzien.”

Soms komen burgers naar de adoptanten toe. „Ze vertellen dat ze voor zo’n containeradoptie geen tijd hebben, maar wel zwerfafval willen rapen. Ze vragen dan een afvalgrijper, die ze ook krijgen.”

Veel tijd hoeft het werk de adoptanten niet te kosten, meent de Capellenaar. „Bij elkaar kost het mij hooguit een halfuurtje per maand. Als je je er langere tijd mee bezighoudt, merk je dat er steeds minder troep bij komt. Als een blok er schoon bij ligt, werpt dat een drempel op voor mensen om als eerste weer rommel te maken.”

Bewoners die hun containerblok goed onderhouden, krijgen in december een cadeaubon. Over hun inzet maakt Hooijkaas zich trouwens weinig zorgen. „Als iemand zijn containerblok niet bijhoudt, valt dat snel genoeg op. Iedereen is er serieus mee bezig. We zien het als een investering in onze leefomgeving. Nu de overheid niet langer voor een kauwgompje op je stoep komt opdraven, moet je zelf voor je buurt zorgen. Dat vergroot de samenhang in de wijk.”

Afvalproject elders succes

Hooijkaas is met zijn adoptieplan voor containerblokken niet de eerste die dit heeft opgezet. In 2007 ging in Amsterdam-West een vergelijkbaar project van start. Dat heeft inmiddels in de meeste Amsterdamse wijken navolging gekregen. Den Haag volgde in 2013 en Rotterdam experimenteert er sinds vorig jaar mee in Delfshaven en Charlois. „Vanuit België en Nederland volgen beleidsmakers de vernieuwende aanpak”, schreef Vakblad Afval eind 2014.