Een aantal gemeenten biedt illegalen al noodopvang, maar ze willen hier geld voor van het Rijk. Dat gebeurt nu tijdelijk, maar de vraag is of het kabinet dit structureel gaat regelen. De coalitie van VVD en PvdA ruziet daar al de hele week over, na een uitspraak vanuit de mensenrechtenorganisatie Raad van Europa. De ministers van de aangesloten landen vinden dit soort opvang nodig.

Over één ding in het asielbeleid is de hele Kamer het wel eens: asielzoekers die zijn afgewezen en uitgeprocedeerd, moeten Nederland verlaten. Dat staat ook zo in het regeerakkoord. De vreemdelingen zijn daar zelf verantwoordelijk voor. Het probleem is echter dat velen weigeren weg te gaan en dan soms jaren als illegaal in Nederland leven, vaak in de marge van de samenleving. Wat er met hen moet gebeuren, zorgt al jarenlang voor een politieke worsteling „omdat er eigenlijk geen oplossing is”, aldus een betrokkene.

VVD en PVV willen geen opvang voor mensen zonder verblijfsrecht. Ze denken dat het bieden van opvang ertoe leidt dat meer mensen hun heil zullen zoeken in Nederland en dat nog minder uitgeprocedeerde asielzoekers zullen weggaan. Het Rijk moet geen opvang regelen en de gemeenten ook niet, vinden ze. Bovendien vrezen ze dat linkse politieke partijen uiteindelijk weer op een pardon zullen aandringen als veel mensen lange tijd in Nederland verblijven.

De voorstanders snappen deze angst maar vinden dat mensen in een kwetsbare situatie altijd een vorm van opvang moeten hebben. Als je ze op straat laat ronddolen, leidt dit tot onveiligheid, onrust en mensonwaardige situaties. Bovendien kunnen de betrokkenen in een rustiger situatie beter worden begeleid naar hun terugkeer, is de gedachte.

CDA en SGP zitten op de lijn van de VVD, maar zijn er niet helemaal uit. Het CDA vindt dat meer werk moet worden gemaakt van het uitzetbeleid. Nu verdwijnt pakweg de helft van de uitgeprocedeerden uit het zicht van de overheid en is niet bekend of ze Nederland verlaten hebben. De SGP vindt dat er opvang moet zijn voor noodgevallen, maar erkent dat het trekken van die lijn lastig is. Zowel voor- als tegenstanders worstelen met juist dat dilemma.