Zuid-Italiaanse stad Isernia krijgt Pontius Pilatusweg
Niemand kan er meer omheen dat Pontius Pilatus uit de Zuid-Italiaanse stad Isernia afkomstig was. Dat vindt althans de straatnamencommissie van de stad, die vorige week besloot een deel van de provinciale weg te veranderen in Via Ponzio Pilato (Pontius Pilatusweg).
Geen historicus gaat zo ver om te beweren dat de stadhouder van Judea (26-36 na Christus) uit deze stad kwam. Zelfs Fernando Cefalogli, commissielid en hoofd van de plaatselijke bibliotheek, durft zijn hand er niet voor in het vuur te steken. „Het enige wat we weten is dat de naam Pontius een Italiaanse naam is, die bij de Samnieten vaak voorkwam. In de Samnitische oorlogen streden ten minste twee generaals met de naam Pontius.” Maar aan de traditie dat Pontius een Iserniaan zou zijn, is hoe dan ook niet te ontkomen.
In Isernia malen ze er niet om dat Pontius Pilatus in de Bijbel een kwade rol speelt. „Ze hebben Pilatus nooit begrepen. Hij was de enige die Jezus niet wilde vermoorden. In de geloofsbelijdenis staat dat Jezus „onder” en niet „door” Pontius is veroordeeld”, meent Mario di Nezza, het 84-jarige hoofd van de straatnamencommissie. „Of hij nu een negatieve of een positieve rol heeft gehad, ons doel met de straatnaam is om jongeren te interesseren voor de geschiedenis”, bezweert Cefalogli. „Maar hoe dan ook heeft hij Jezus niet veroordeeld. Pilatus waste zijn handen toch in onschuld?”
De straatnamencommissie bedacht nog 181 andere namen, die allemaal te maken hebben met het stadje (21.000 inwoners). Allereerst is er de Via Homo Aeserninsis, als eerbetoon aan „de eerste bewoners van Europa”, zoals Di Nezza zegt. Verder is er de Franse schilder Charles Moulin, die als kluizenaar in de bergen woonde en werkte en in het gemeentelijk ziekenhuis in 1958 overleed. De Duitse epigraficus Theodor Mommsen (1817-1903) heeft zijn straatnaam te danken aan veelvuldig bezoek aan de stad. Geen enkele Nederlander heeft indruk gemaakt. Daar hoeft Di Nezza zijn lijst met nieuwe straatnamen niet op na te slaan.
Er is wel een straat vernoemd naar een zekere Dora Montesoro Melogli. Op het bord onder de straatnaam staat in kleine letters ”opvoedster”, wegens het feit dat Montesoro Melogli jarenlang het hoofd van de middelbare school was. Dat ze burgemeester was en moeder van de huidige burgervader, zal ook wel geholpen hebben.
De Melogli’s zijn hoe dan ook de stadhouders van Isernia, want de huidige burgemeester is de vierde generatie die de scepter op het stadhuis zwaait. Ook zijn opa en een overgrootvader oefenden hetzelfde ambt uit. Maar eerlijk is eerlijk, zij krijgen geen straatnaambord.
De keer dat paus Johannes Paulus II een heiligdom bezocht in de buurt van Isernia heeft kennelijk indruk gemaakt. De straatnamencommissie besloot dat ook de Johannes Paulus II-weg er moet komen. Di Nezza weet zeker dat dit de eerste Johannes Paulus II-straat ter wereld is.
Hoe het mogelijk is dat iemand bij leven op een straatnaambord terechtkomt, is ook in Isernia een raadsel. Volgens Cesare Petrocelli van het technisch bureau van de gemeente zit er een maas in de wet. „Volgens de wet mag een straat niet worden vernoemd naar een persoon die minder dan tien jaar geleden overleden is. Maar er staat niet uitdrukkelijk bij dat iemand overleden hoeft te zijn.”
Di Nezza zegt trots dat ze moedwillig de wet hebben overtreden. En Cefaloghi, het hoofd van de bibliotheek, legt uit dat het oorspronkelijke idee was om de straat naar het 25-jarig pontificaatsjubileum van Johannes Paulus (afgelopen oktober) te vernoemen. Dat zou een verschrikkelijke opgave zijn voor de intekenaars van de stadsplattegrond: ”Straat van het 25-jarig pontificaat van Johannes Paulus II”. Een straat mag immers wel vernoemd worden naar een gebeurtenis. Toen al die letters niet op het straatnaambord pasten, heeft de commissie met typisch Latijnse flexibiliteit de naam ingekort.
De gemeentelijke cartograaf was er blij mee, net zoals het Vaticaan. De commissievoorzitter kreeg zelfs een bedankbrief uit Rome. Eigenlijk moet de provinciegouverneur nog het groene licht geven -omdat afgeweken is van de regel- maar dat zal geen problemen opleveren. Die is al blij met de straat die herinnert aan de stichting van de provincie Isernia in 1970 (Via di 3 marzo 1970).