Vroegere leider van Tsjetsjenië vermoord
De voormalige Tsjetsjeense president Zelimkan Jandarbijev is vrijdag in Qatar gedood, nadat een bom bij zijn auto was ontploft. Dat heeft de politie in de Qatarese hoofdstad Doha gemeld.
Een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken in Qatar bevestigde de dood van Jandarbijev tegenover het officiële persbureau QNA. De zegsman liet weten dat de 13-jarige zoon van de oud-president door de aanslag gewond raakte. De twee waren net teruggekeerd van een gebedsdienst in de moskee van Doha.
De Verenigde Naties hadden Jandarbijev op de lijst mensen gezet die vermoedelijk banden onderhouden met al-Qaida, het terreurnetwerk van Osama bin Laden. Interpol was op zoek naar de Tsjetsjeen en Moskou had Qatar om zijn uitlevering gevraagd.
De Russische inlichtingendienst SVR liet vrijdag weten niets met de aanslag te maken te hebben. „De SVR noch haar voorganger, de eerste hoofdafdeling van de Sovjetrussische KGB, doet zulke zaken meer sinds 1959”, aldus generaal Laboussov van de dienst.
Jandarbijev woonde sinds drie jaar in Qatar. Rusland betichtte hem al enkele jaren van het werven van financiële steun in de Arabische landen voor de strijd voor een onafhankelijk Tsjetsjenië. Volgens Moskou was hij ook betrokken bij de gijzeling van bezoekers van een theater in Moskou. Die actie leidde tot de dood van ongeveer 130 gegijzelden, onder wie een Nederlandse vrouw, en veertig Tsjetsjeense terroristen.
Jandarbijev werd in 1952 in Kazachstan geboren. Stalin had in 1944 grote groepen Tsjetsjenen naar Kazachstan laten deporteren. Na de dood van de Sovjetdictator keerde Jandarbijev met zijn familie terug naar Tsjetsjenië.
Hij was aanvankelijk dichter en schrijver en maakte in 1990 de overstap naar de politiek. Hij was partij-ideoloog en vice-president onder de Tsjetsjeense verzetsleider Dzjochar Doedajev.
Nadat Doedajev in 1996 was gedood door een Russische aanslag, volgde Jandarbijev hem tijdelijk op als president. Datzelfde jaar was hij delegatieleider van de Tsjetsjeense rebellen in onderhandelingen met de toenmalige president Boris Jeltsin en premier Viktor Tsjernomyrdin van Rusland. Jandarbijev stelde zich kandidaat voor de presidentsverkiezingen van 1997. Hij verloor die van Aslan Maschadov. Jandarbijev vluchtte uit Tsjetsjenië, kort nadat Russische militairen in 1999 de opstandige deelrepubliek waren binnengevallen. In dat jaar zou hij de hand hebben gehad in de invasie van Tsjetsjeense rebellen in Dagestan.