In 2003 nam ds. Mulder bij de Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs (VGS) de voorzittershamer over van ds. M. Golverdingen. „De VGS had een moeilijke periode achter de rug, maar onder leiding van de nieuwe directeur, H. Vos, werd de dienstverlening aan de scholen verbeterd en wist ook het administratiekantoor zijn klantenkring uit te bouwen.”

Meer nog dan voorheen werd de VGS de spreekbuis van het reformatorisch onderwijs. „Samen met de scholen is er geïnvesteerd in belangenbehartiging, met name richting de overheid. Principiële zaken moesten zorgvuldig worden verwoord. Tegelijk was steeds weer duidelijk dat je kwaliteit moet leveren om identiteitsgevoelige zaken gehonoreerd te krijgen.”

Beleidswijzigingen van de overheid vroegen veel aandacht, zegt ds. Mulder. „Neem de invoering van de lumpsumfinanciering, waarbij scholen meer vrijheid en verantwoordelijkheid kregen in de besteding van het overheidsgeld. Dat heeft veel van ons gevergd. De VGS nam met een proefproject mede het voortouw. De ontwikkelingen gaan soms snel en als besturenorganisatie moet je proberen ze te overzien en vooruit te denken.”

Dat de contacten met de VBSO –de scholenorganisatie van met name de Gereformeerde Gemeenten in Nederland– zijn geïntensiveerd, verheugt de predikant. „We informeren elkaar en doen dingen samen, zoals ook met de SGP, Driestar educatief en het RD.”

Vrijheid van onderwijs

Een gevoelig punt was de verplichte invoering van medezeggenschapsraden. „In het verleden kon er ontheffing worden aangevraagd. Dat hield op. In dit soort kwesties moet je weleens een belangenafweging maken. Het voortbestaan van onderwijs naar Schrift en belijdenis weegt dan zwaarder.”

De VGS uit haar bezorgdheid als de onderwijsvrijheid lijkt te worden aangetast. „Lange tijd zeiden we dat we in een seculariserend land leven. Nu moeten we zeggen dat onze samenleving geseculariseerd ís. Velen weten weinig meer van de Bijbelse beginselen; anderen wíllen er niet van weten. Er is een forse stroming die het denken van de verlichten wil opdringen aan iedereen.

Rond de vrijheid van onderwijs als grondwetsartikel schijnt het vandaag wat rustig. Maar langs andere wegen komt de vrijheid van invulling onder druk te staan, bijvoorbeeld als de overheid eisen stelt aan het lesgeven over de veelvormigheid van seksuele relaties.”

Vacatures

Ds. Mulder was de zesde voorzitter van de VGS –vroeger bekend als de Scholenbond–, na ds. G. H. Kersten (1921-1948), ds. L. Rijksen (1948-1969), ds. K. de Gier (1969-1979), ds. A. Vergunst (1979-1981) en ds. M. Golverdingen (1981-2003). „Ds. Golverdingen was een pedagoog en heeft daarover ook het een en ander gepubliceerd. Hij was een tijdlang ook betrokken bij schoolbegeleidingsdienst BGS, die in 2005 met hogeschool de Driestar fuseerde tot Driestar educatief.”

Aanvankelijk leidde ds. Mulder het bestuur van de VGS, later de raad van toezicht. De directeur werd bestuurder. „Die omslag is bij ons soepel verlopen. We zijn meer op hoofdlijnen gaan aansturen en bij identiteitszaken betrokken gebleven.”

Het voorzitterschap vroeg vrijwel wekelijks tijd en aandacht. „Ik heb het met hart en ziel mogen doen. Soms waren er indringende zaken aan de hand, maar het was me nooit een last. Heel belangrijk vond ik ook het contact met het grondvlak. Op alle scholen voor voortgezet onderwijs en een groot aantal basisscholen ben ik geweest om in bezinnende lezingen mee te denken.”

De 65-jarige predikant van Tricht-Geldermalsen neemt afscheid omdat hij de maximumtermijn van twaalf jaar in het bestuur heeft volgemaakt. „Bij de laatste statutenwijziging is dat ingevoerd. Het is niet meer zo gebruikelijk dat bestuurders veertig jaar op een stoel zitten. Er moet ook een zekere frisheid blijven. Tegelijk moeten we het belang van ervaring niet onderschatten.

De belasting en de vereiste deskundigheid van bestuursleden en van toezichthouders is veel groter dan vroeger. Het brengt met zich mee dat er vaker vacatures zijn. Plaatselijke schoolbesturen worstelen er meer dan voorheen mee om die vervuld te krijgen.”

Verschuivingen

Scholen waarop gewerkt wordt vanuit Schrift en belijdenis zijn een groot goed, zegt ds. Mulder. „Ze zijn uit de nood geboren; we hebben ze mogen ontvangen. Laten we er zuinig op zijn.” Het is een thema dat de VGS-voorzitter in het openingswoord tijdens de jaarvergaderingen in Hardinxveld-Giessendam vaak aansneed. „Omdat je ook voor je nageslacht in het licht van Gods Woord zo goed mogelijk onderwijs begeert. Overigens in het besef dat al ons werk maar gebrekkig is. Dan gaat het je aan het hart als de overheid belemmeringen oplegt of als scholen van binnenuit zouden worden bedreigd.”

Ook voor dat laatste thema vroeg ds. Mulder herhaaldelijk de aandacht. „Er zijn verschuivingen in de visie op de toe-eigening van het heil. Onze scholen zijn mede ontstaan vanuit de strijd tegen de leer van de veronderstelde wedergeboorte. Bij het ontstaan van de middelbare scholen in de jaren zeventig was het Schriftkritisch en evolutionistisch denken in het bestaande christelijk onderwijs een belangrijke beweegreden. Ook omtrent die zaken is intern waakzaamheid vereist. In alle opzichten, zeg maar in leer en leven, zijn voortdurend waakzame bezinning en getrouwe doordenking nodig.

We hebben veel goede dingen ontvangen. Hoe zullen we er goed gebruik van maken? In onze tijd willen wij mensen overal iets van vinden, maar dat moet onderworpen zijn aan Bijbel en belijdenis. Scholen zijn, als het goed is, planthoven der gemeente. Zonder Gods zegen kan het niet. Wat is het gebed dan nodig. En dan kom je gelukkig ook zaken tegen waarover je je met blijdschap mag verwonderen. Dat er doorwerking is van Gods Woord.”

Voorbeeldfiguren

De scheidende voorzitter wees nogal eens op het belang van identificatiefiguren. „Er waren op onze scholen mensen die de principes verpersoonlijkten. De identiteit sprak uit hun leven en ze probeerden die ook over te dragen. Het waren mensen die de beginselen met warmte en gunning probeerden voor te leven, met het gebed dat ook de volgende generatie in de wegen des Heeren zou gaan. Daar hebben onze leerlingen behoefte aan. En in bescheidenheid: zulke mensen mogen er nog wel zijn.”

Uit de periode dat hij directielid van De Driestar in Gouda was, herinnert ds. Mulder zich dat een jongen „heel schuchter” kwam vragen of hij op biddag vrij kon krijgen. „Die jongen was halverwege ingestroomd vanuit een niet-reformatorische school. Ik zei tegen hem: „Joh, onze school is die dag gesloten.” Daar had hij niet op gerekend. Die jongen ervoer op allerlei manieren de waarde van reformatorisch onderwijs.”

Ds. P. Mulder

Na de lagere school in Uddel en de hbs in Harderwijk voltooide ds. P. Mulder in 1970 zijn onderwijzersopleiding aan kweekschool De Driestar in Gouda. Hij bleef aan De Driestar verbonden. Vier jaar gaf hij er wiskunde op de mavo. Vanaf 1974 was hij op de havo economiedocent en decaan. In 1981 werd hij conrector, met als opdracht de vwo-afdeling op te zetten. Toen de lerarenopleidingen PA en OK en de scholengemeenschap voor voortgezet onderwijs in 1982 twee zelfstandige scholen werden, werd Mulder rector van de middelbare school. Dat bleef hij tot eind 1987.

Inmiddels was hij toen enkele maanden student aan de Theologische School van de Gereformeerde Gemeenten. In de jaren 1981-1987 was hij ook tweede voorzitter van lerarenvereniging GOLV.

Gedurende meerdere perioden gaf ds. Mulder les aan de Cursus Godsdienstonderwijs (CGO) van de Gereformeerde Gemeenten. In 2007 werd hij vakdocent en in 2014 vaste docent aan de Theologische School van dit kerkverband.

In 2003 werd hij voorzitter van scholenorganisatie VGS. Hij wordt –als de jaarvergadering daar zaterdag mee instemt– als lid van de raad van toezicht opgevolgd door ds. H. A. van Zetten uit Benthuizen, die tot 2010 lid was van het college van bestuur van de Jacobus Fruytierscholengemeenschap. De raad benoemt vervolgens een nieuwe voorzitter.