Methoden mediawijsheid voor refoscholen
VEENENDAAL/SLIEDRECHT. De reformatorische en protestants-christelijke basisscholen krijgen de beschikking over twee methoden waarmee media-educatie kan worden gegeven.
De ene methode reikt zelfstandige lessen aan voor alle groepen, de andere komt met een leerlijn voor de groepen 5 tot 8 waarbij mediawijsheid in het vak begrijpend lezen is geïntegreerd.
Het zijn enkele van de initiatieven die worden ontwikkeld om kinderen „op een positieve, zelf ontdekkende manier te leren bewust, kritisch en actief om te gaan met media”, zoals Admin Ziggo en de Academie voor Media en Maatschappij het formuleerden toen ze de introductie van hun Nationaal Media Paspoort aankondigden. Dat programma voor media-educatie is vanaf het volgende cursusjaar kosteloos verkrijgbaar.
Het Ds. G. H. Kerstencentrum (KOC) in Veenendaal presenteert op 15 april ”Achter de schermen”, lesmateriaal voor de groepen 1 tot 8. „Veel kinderen komen op jonge leeftijd al in aanraking met moderne media. Het is daarom van belang dat niet alleen de leerlingen in de bovenbouw media-onderwijs ontvangen, maar dat hier in de onderbouw al mee begonnen wordt”, stelt het KOC.
De lessen voor groep 1 en 2 spitsen zich toe op het omgaan met computerspellen en internet, met name het bekijken van filmpjes. Voor de groepen 3 tot en met 8 volgen er lessen over sociale media, muziek en sport.
Naast lesopzetten –oorspronkelijk ontwikkeld op de scholen in Uddel en Barneveld– wordt er op het digitale platform van het KOC een handreiking voor ouderavonden rond mediagebruik geplaatst. Het KOC gaat twee keer per jaar een bijeenkomst voor de ict-coördinatoren van de scholen beleggen om het materiaal verder te ontwikkelen.
News2Learn
De Erdee Media Groep (EMG), de Zeeuwse basisscholenvereniging Colon en de stichting Mediawijzer kondigden vorig jaar de komst van News2Learn aan. Zij ontwikkelden een basisversie, die door het Sliedrechtse onderwijsadviesbureau Edu-Sign verder wordt ontwikkeld.
De stichting News2Learn, opgericht door de initiatiefnemers, wil eerst bij schoolbesturen, bedrijven, fondsen en particulieren voldoende fondsen werven voordat definitief tot uitgave wordt besloten. „Zo wordt News2Learn een gezamenlijk gedragen initiatief in het belang van onze kinderen”, zegt drs. B. Kalkman van Edu-Sign.
De afgelopen maanden is de vernieuwde opzet van News2Learn verder uitgewerkt. De methode integreert mediawijsheid in begrijpend lezen. Leerlingen worden bewust gemaakt van de medialisering van de samenleving; ze leren begrijpen hoe media worden gemaakt en hoe die de werkelijkheid kleuren. De kinderen krijgen voorlichting over het participeren in sociale netwerken en leren nadenken over hun eigen mediagebruik.
Integratie
Dit alles staat niet los van de normale schoolvakken. Bij News2Learn is bewust gekozen voor een integratie in begrijpend lezen, zegt Kalkman. „Aanvankelijk wilden we de lessen mediawijsheid apart aanbieden, verdeeld over drie jaar. Dat is echter lastig in te passen in de beschikbare onderwijstijd. Daarom hebben we gekozen voor integratie in een bestaand vak. De strategieën die leerlingen bij begrijpend lezen aanleren, kunnen ze toepassen in het omgaan met de media.”
Aan de hand van telkens wisselende, actuele nieuwsberichten en beeldmateriaal leren kinderen begrijpend lezen, luisteren en kijken. Ze communiceren daarover met elkaar en met hun leerkrachten en ouders.
De methode hanteert realistische voorbeelden, uit het leven gegrepen. „Niet aan je ouders vertellen, hoor”, citeert News2Learn een internetchat. „Mondje dicht! Ik vind je echt een toffe meid. Wanneer we nog een poosje spelen, help ik je aan extra credits. By the way, heb je ook een webcam?” Daarna volgt de uitleg dat Mike die Nancy zit te mailen, helemaal geen kind is maar een man met verkeerde bedoelingen. „Heel stiekem en sluipenderwijs word je ingepakt.”
Digifriend
Rode draad in de leerlijn van News2Learn is het kritisch omgaan met media en het verantwoord gebruiken ervan. Er wordt een verbinding gelegd met christelijke waarden en normen die van belang zijn bij communicatie. In een afgeschermde internetomgeving gaan de kinderen het geleerde oefenen.
De lessen worden ondersteund door een ”digifriend” voor de leerlingen en hun ouders: een interactieve database met informatie en adviezen over de verschillende media en hun effecten. „Deze website zet leerlingen aan tot nadenken”, zegt Kalkman. „Daarnaast biedt de database ouders handvatten om met hun kind in gesprek te gaan.”