Maarten Dekker over Pesach in Israël
Veertig mensen van verschillende nationaliteiten schoven vrijdagavond aan tafel bij Maarten (52) en Marita (55) Dekker uit Nazareth. Om samen Pesach, het feest dat de Joden herinnert aan de uittocht uit Egypte, te vieren. Op de traditionele Joodse manier, maar met een diepere betekenis. „Christus is het Lam van God. Hij is de ware vervulling van Pesach.”
TOEN
Mijn eerste Pesach in Israël, in maart 2004, kan ik me nog goed herinneren. Wij waren net met ons gezin aangekomen in Nazareth, om hier namens de Gereformeerde Gemeenten te gaan werken. Albert Nessim, voorganger van een Messiasbelijdende gemeente in Nahariya, nodigde ons uit om de sederavond, de avond waarop Pesach ingaat, bij hem thuis te vieren. Joden lezen dan het verhaal van de uittocht uit Egypte uit de hagada, een speciaal boekje. De sederschotel met symbolische gerechten die herinneren aan de slavernij en de bevrijding van de Joden staat centraal.
Indrukwekkend vond ik het. Het mooie servies, de feestelijke aankleding, de sederschotel, maar bovenal zag ik in de symboliek van de maaltijd een sterke heenwijzing naar Christus, het ware Lam van God.
Het feit dat ik deze avond met Joodse medebroeders vierde, maakte het extra bijzonder. Ik ervoer hierdoor iets van de vrede in Christus. Die overstijgt alle verschillen. Hij heeft dood en hel overwonnen. Dat geeft alle hoop, ook voor Israël.
NU
Pesach is een belangrijk feest in Israël. Vrijwel alle Joden doen eraan mee, van seculier tot ultraorthodox. De week ervoor is iedereen in rep en roer om voorbereidingen te treffen. Vrouwen doen inkopen in de overvolle supermarkten. Ook zijn ze druk met de Pesachschoonmaak. Daarbij ontdoen ze het hele huis van producten met gist. Voor Joden is het verboden om met Pesach gerezen producten te eten en in huis te hebben. Er mag dus nergens een kruimel koek of een meelkorrel liggen. Op de ochtend voor Pesach verbranden orthodoxe Joden dan ook steevast de laatste restjes deeg uit hun huis, waarbij ze een gebed uitspreken.
Zelf deden wij niet mee aan deze schoonmaak. We geloven dat God de Israëlieten gebood om het klompje zuurdeeg weg te gooien dat bewaard werd om de volgende dag door een nieuw deeg te kneden. Na een jaar was dat ongetwijfeld niet heel hygiënisch meer. Dat voorschrift kwam dus voort uit de liefde van God om de mens te beschermen tegen ziekmakende bacteriën. Dat de Joden hun huis zuiveren van alle gisthoudende producten gaat veel te ver. Bovendien leven christenen vanuit de vrijheid die er is in Christus Jezus. Wel eten we uit respect deze week matses. We willen niemand aanstoot geven.
Tijdens de sederavond, gisteren, gingen om twee uur de winkels dicht, net als altijd op sabbat. Religieuze Joden bezochten eerst de synagoge, vervolgens vierde iedereen het feest thuis.
Ook wij hielden een traditionele Pesachviering aan huis. Daarvoor moest onze woonkamer flink worden verbouwd. Er kwamen wel veertig mensen eten; uit Rusland, Peru, Mexico, christen-Arabieren en moslims die tot bekering zijn gekomen.
Ik las voor uit de hagada en hield een meditatie over 1 Johannes 1:7b „en het bloed van Jezus Christus, Zijn Zoon, reinigt ons van alle zonde.” Die tekst was op mijn hart gelegd. Er is zo veel kracht in het bloed van Jezus. Alleen daarachter ben je veilig. Traditioneel zingen we aan het einde van de avond het Hallel, dat zijn de Palmen 113 tot en met 118. Dat vind ik een emotioneel moment als je beseft dat deze lofzang ook uit de mond van de Heere Jezus heeft geklonken voor Hij naar de Olijfberg ging.
Sommige mensen vragen mij weleens: Moet je zo’n sederavond wel vieren? Het feit dat Pesach is vervuld in Christus geeft voor mij dit feest zijn diepe betekenis. Het samenzijn rondom het geopende Woord zorgt voor een diepe verbondenheid.
Morgenochtend vier ik Pasen in een kleine Arabische gemeente in Nazareth. In Nazareth wonen zo’n 65.000 Arabieren. Christenen onder hen hebben het niet gemakkelijk. Ze krijgen regelmatig te maken met vijandschap van moslims. Ik vind het belangrijk om hen te steunen. Ze zijn immers onze medebroeders en huisgenoten des geloofs. Ik ontvang van hen veel liefde en voel me één met hen.
’s Middags beluister ik live een Nederlandse kerkdienst, net als elke zondag. Ik wil me verbonden blijven voelen met de Nederlandse kerkelijke cultuur.
De komende week ligt het hele openbare leven in Israël plat. Scholen zijn dicht, overheidsgebouwen kennen beperkte openingstijden. De meeste Israëliërs gaan op vakantie of op familiebezoek.
Soms bezoek ik in de week van Pesach het Meer van Galilea. Dat vind ik de meest authentieke plek van heel Israël. Het ligt er nog hetzelfde bij als in de tijd van Jezus’ rondwandeling op aarde. Ik neem een boek mee en probeer er te mediteren. In Jeruzalem is te veel kitsch. Daar houd ik niet van.
STRAKS
Ik zie uit naar de vervulling van de beloften voor het Joodse volk. De Joden vieren elk jaar Pesach, maar dan zullen ze er pas de ware inhoud van verstaan. Tijdens de sedermaaltijd liggen er drie matses op tafel. De middelste matse wordt op een gegeven moment gebroken en opgegeten. Dat ziet op de tweede Persoon in de Drie-eenheid: de Heere Jezus, Wiens leven werd verbroken voor zondaren. Ik hoop en bid dat de Joden ooit zien dat Hij al is gekomen. Hij is het Lam van God.
Tot die tijd doe ik mijn werk hier met veel vreugde. De Heere werkt. Er komen moslims tot bekering die het Joodse volk lief krijgen. Dat zijn unieke ervaringen. Het is bijzonder om in Israël te wonen. Iedere dag hier beleven wij als een wonder.