Wat wil Schippers precies?

Schippers zelf niet zo veel; pro-abortusactiegroepen zoals Women on Waves, bekend van de abortusboot, en libertaire partijen zoals D66 en GroenLinks in de Tweede Kamer zo veel te meer. Het ministerie van VWS legt de abortuswet zo uit dat huis­artsen de pil niet mogen voorschrijven, waardoor vrouwen zich voor een overtijdbehandeling tot een abortuskliniek of een ziekenhuis moeten wenden. D66 en GroenLinks vinden dat bevoogdend en niet meer van deze tijd.

Volgens Women on Waves is een overtijdbehandeling juridisch gezien niet eens een zwangerschapsafbreking. De actiegroep propageert dan ook dat de pil op voorschrift van de huisarts gewoon mag worden verstrekt door een openbare apotheek.

Waarom speelt deze discussie nu opeens op?

Dat heeft alles te maken met een nieuw middel, Sunmedabon, dat farmaceuten recent op de markt hebben gebracht en dat vanaf 1 april op doktersvoorschrift in de apotheek verkrijgbaar is. De verpakking bevat de twee middelen die ziekenhuizen en klinieken nu al toedienen bij een medicamenteuze abortus: mifepriston, dat de groei van de vrucht moet stoppen, en misoprostol, dat de vrucht moet afdrijven. Mifepriston wordt echter alleen rechtstreeks geleverd aan abortusklinieken en ziekenhuizen met een abortusvergunning. Vóór de komst van het middel Sunmedabon was er daardoor geen abortuscombinatiepil beschikbaar in de eerste lijn.

Wat gaat Schippers nu doen?

In de Kamer staan twee groepen tegenover elkaar. Aan de ene kant de partijen waarvoor het verstrekken van Sunmedabon niet meer is dan een formaliteit, bijna vergelijkbaar met het voorschrijven van pijnstillers of ontstekingsremmers. Aan de andere kant de partijen die willen dat voor een overtijdbehandeling dezelfde zorgvuldigheidseisen blijven gelden als voor alle overige zwangerschapsafbrekingen. Dat betreft onder meer: de vijfdaagse beraadtermijn, de voorlichting over alternatieven én de gewaarborgde toegang tot een ziekenhuis als dat voor onvoorziene complicaties, zoals hevige bloedingen, nodig blijkt te zijn.

Gisteren kondigde Schippers aan op een nader te bepalen tijdstip een voorstel te gaan uitwerken. Zeer waarschijnlijk is haar inzet daarbij gericht op een voorstel dat in de Tweede Kamer zo’n breed mogelijk draagvlak heeft, oftewel: een voorstel waarbij de twee uitersten zo goed mogelijk in balans worden gebracht.

Twee kanttekeningen zijn nog van belang: Schippers kan worden ingehaald door de actualiteit, bijvoorbeeld wanneer een huisarts of een apotheek een proefproces uitlokt door Sunmedabon uit te schrijven voor het afbreken van een zwangerschap en daarna vrijuit gaat.

En, geheel los van wat de Tweede Kamer straks beslist, zal Sunmedabon dankzij de wereldwijde pillenhandel via internet straks hoe dan ook wel verkrijgbaar zijn.

Stevent Schippers af op een breuk met CU en SGP?

Dat beide partijen niet gelukkig zijn met deze wending in het abortusdebat is duidelijk. Hoe gemakkelijker de pil verkrijgbaar is, hoe lager de drempel om te kiezen voor abortus. De eerlijkheid gebiedt echter wel te zeggen dat het verre van onzeker is in hoeverre abortusklinieken zich nu bij overtijdbehandelingen laten leiden door de zorgvuldigheidsvereisten uit de abortuswet.

Mocht Schippers op enig moment besluiten dat huisartsen zelf medicamenteuze abortussen mogen verrichten, dan zou ze in elk geval enige goodwill kweken bij CU en SGP als ze regelt dat de huidige zorgvuldigheidseisen onverkort van kracht blijven.

Ongewenst zwangere vrouwen hoeven dan niet meer naar een ziekenhuis of kliniek, zoals D66 en GroenLinks willen, terwijl het uitgeven van de abortuspil dan toch blijft omgeven met waarborgen. Althans, op papier.