Jaar lang leven als zwevend proefkonijn
BAJKONOER (ANP). Een jaar lang geen vaste grond onder de voeten. Een jaar lang weg van familie, ontbreken bij verjaardagen en begrafenissen. Een jaar lang leven als een proefkonijn, van experiment naar experiment. Een jaar lang zonder verschil tussen onder en boven. Zo ziet het leven van twee ruimtevaarders er voorlopig uit. De Amerikaan Scott Kelly en de Rus Michail Kornienko gaan als eersten een heel jaar in het internationale ruimtestation ISS wonen.
Kelly en Kornienko vertrekken vrijdag vanaf ruimtebasis Bajkonoer in Kazachstan. Aan boord van de Sojoez-capsule is ook de Rus Gennadi Padalka. De lancering is om 20.42 uur Nederlandse tijd. Ongeveer 6 uur later komen de drie aan bij het ISS. Padalka keert in september terug op aarde, Kelly en Kornienko blijven tot maart 2016.
De missie moet duidelijk maken hoe lichaam en geest omgaan met zo’n lange tijd van afzondering in gewichtloosheid. Hun voorgangers, onder wie de Nederlander André Kuipers, waren ongeveer een half jaar aaneengesloten in het ISS. De zwaartekracht is er minimaal, mensen lopen niet maar zweven. Hoe hard ruimtevaarders tijdens hun missie ook trainen, hun spieren gaan achteruit en botten beginnen te ontkalken. Ook de ogen worden minder. André Kuipers, die topfit was, had veel moeite om na de landing weer te lopen.
Het onderzoek op Kelly, Kornienko en hun opvolgers moet helpen bij de voorbereiding van toekomstige missies. De Verenigde Staten willen volgend decennium weer mensen naar de maan brengen. Dat is een reis van een paar dagen, maar anders dan in het ISS moeten de astronauten op de maan rondlopen. De volgende stap is een missie naar Mars, over enkele tientallen jaren. Dat zou heen en terug minstens anderhalf jaar duren.
Een wereldrecord gaan Kelly en Kornienko overigens niet breken. De Sovjet-Unie en Rusland stuurden in de jaren tachtig en negentig geregeld mensen ongeveer een jaar de ruimte in. Zo woonde de Rus Valeri Poljakov van januari 1994 tot maart 1995 in het ruimtestation Mir, een periode van 437 dagen. Een paar jaar later ging een Rus 380 dagen naar de Mir.