Niet lang nadat hij had gezegd dat Rabobank expansie vooral in de hoek van verzekeringen moet zoeken, kondigde de bestuursvoorzitter in september een mogelijke samenwerking aan met Eureko, de Europese verzekeringsgroep waar Achmea een duidelijke stempel op drukt.

De gesprekken tussen de twee financiële bedrijven zijn woensdag uitgemond in een beperkte samenwerking, waarbij Rabo een klein belang neemt in Eureko. Het moet een opstapje vormen naar verder gezamenlijk optreden. Een fusie in de toekomst wordt niet uitgesloten. Maar het zal wegens de complexe bedrijfsstructuren nooit een klassiek samengaan worden, aldus Heemskerk.

Voor de Rabo-topman is de overeenkomst een belangrijke zet om zijn ambities waar te maken. Als hij Eureko in komende onderhandelingen weet te bewegen tot een vergaande samenwerking, raakt de combinatie met bankverzekeraar ING verwikkelt in een nek-aan-nekrace om het marktleiderschap in Nederlandse verzekeringen. Alleen in de levensverzekeringen loopt ING dan een stap voor.

Eureko is in Nederland vooral bekend van Achmea, dat ruim driekwart van de aandelen in de verzekeringskoepel in handen heeft. Op zijn beurt herbergt Achmea weer bekende merken zoals Centraal Beheer, FBTO en Zilveren Kruis.

De toenaderingspoging tussen de verzameling verzekeringsmerken en Rabobank is de derde in tien jaar tijd. Twee eerdere flirts zijn gestrand. De vorige poging sneuvelde naar verluidt op de exorbitante salariseisen van de toenmalige Achmea-top. Dat was voor Rabobank reden genoeg om hen terug te sturen naar hun hoofdkwartier in Zeist. De onderhandelingen waren dit keer „net zo weerbarstig als voorheen”, aldus Eureko-topman G. Swalef.

De hernieuwde avances in september kwamen voor Rabobank op een goed moment. Verzekeraar Eureko had net zijn halfjaarcijfers gepresenteerd, waaruit blijkt dat de verzekeraar geen gemakkelijke tijd doormaakt. De pan-Europese groep schreef in de eerste helft van 2003 een verlies van 38,8 miljoen euro. In dezelfde periode een jaar eerder stond daar een nettowinst van bijna 250 miljoen euro tegenover. Wel stijgen de premie-inkomsten van de groep.

Eureko zegt dat er over het gehele jaar wel winst in de boeken komt te staan: ten minste 200 miljoen euro. Rabobank rekent over 2003 op een winststijging van ten minste 10 procent ten opzichte van het jaar ervoor, toen de bank een nettowinst van 1,25 miljard euro boekte.

Ook op diverse andere fronten staat Eureko op achterstand bij Rabobank. Het balanstotaal van de Europese verzekeraar bedraagt bijvoorbeeld een kleine 47 miljard euro. Rabobank kan daar 375 miljard euro tegenover plaatsen, zo blijkt uit de meest recente jaarverslagen over 2002.

Mochten Eureko en Rabobank de komende jaren toegroeien naar een soort fusie, dan kan op basis van deze getalsverhoudingen worden gerekend op een greep naar de macht door de bank uit Utrecht. De vraag is dan of de Europese verzekeringsgroep bijeenblijft.

Rabobank heeft buiten het zakenbankieren geen grootse plannen over de grens. Als dat zo blijft, moet de bank een streep door ruwweg 40 procent van Eureko halen. Althans, als er naar de omzet wordt gekeken. „Maar zover hebben we nog niet gekeken”, aldus Heemskerk. „Er is niet onderzocht of die onderdelen conflicteren met ons beleid of niet.”

Duidelijk is wel dat Rabobank een Nederlandse koers vaart, terwijl Eureko zijn blik op Europa richt. De verzekeringsgroep haalde in 2002 evengoed 57 procent van de inkomsten uit Nederland. Juist dat onderdeel is in eerste instantie interessant voor Rabobank.