Pam trok vrijdag direct over Vanuatu, een land van 65 eilanden in de Grote Oceaan. Onder meer het eiland Efate, met daarop hoofdstad Port Vila, kreeg de volle laag. Huizen werden beschadigd of uiteengerukt door windvlagen van 300 kilometer per uur. Bomen en stroomkabels sneuvelden. Hoge golven, slagregens en stormvloed zorgden voor overstromingen.

De gevolgen zijn groot, zei Alice Clements van Unicef dit weekend tegen het ANP vanuit Port Vila. „Vanuatu is gewend aan natuurgeweld, maar veel gebouwen waren hier niet tegen bestand.” Bruggen zijn vernield, communicatie met de gebieden buiten Port Vila is nauwelijks mogelijk. „Mensen zijn bang voor wat hun kennissen en familie in meer afgelegen gebieden is overkomen.”

Het officiële dodental staat zondagavond op acht, en er zijn twintig gewonden geteld. „Dat is waarschijnlijk het topje van de ijsberg”, aldus Clements.

Duidelijk is wel dat er hulp nodig is. De bevolking heeft tekort aan schoon water, bouwmaterialen, tentzeilen, voedsel en middelen om eerste hulp te verlenen. Ook op de lange termijn is hulp nodig, want veel plantages en tuinen zijn verwoest. De voedselvoorziening kan daardoor in gevaar komen.

Verschillende landen zegden dit weekend al geld toe aan Vanuatu. Hulporganisaties zijn bezig met het sturen van de eerste hulp. Dat is lastig, omdat het vliegveld van Port Vila zwaar beschadigd is. Toch is de eerste hulp inmiddels aangekomen. Het Rode Kruis in Nederland opende zondag giro 6868 voor donaties. „We denken dat zoveel hulp nodig is, dat we hebben besloten een gironummer te openen”, aldus een woordvoerder. Het ministerie van Buitenlandse Zaken raadt mensen af naar Vanuatu te reizen. Of er Nederlanders op de eilanden zitten, weet het ministerie niet.

Ook andere landen hebben te kampen met de cycloon. Op Tuvalu, Kiribati en de Salomonseilanden zorgde Pam voor schade. Nieuw-Zeeland krijgt maandag (lokale tijd) een „afranseling”, aldus The New Zealand Herald. Op Papoea-Nieuw-Guinea kwam eerder al iemand om door de storm.