Haïtiaanse politie herovert havenstad
De Haïtiaanse politie heeft gisteren de havenstad Saint-Marc heroverd op de opstandelingen, die een tiental steden en dorpen in het noorden en westen van het land in handen hebben. Volgens ooggetuigen is een burger om het leven gekomen bij de herovering van Saint-Marc. Het totale dodental van de opstand is opgelopen tot zeker 42.
Premier Yvon Neptune bracht een bezoek aan het heroverde Saint-Marc, waar verwoeste gebouwen nog smeulden. Hij bezocht onder meer de resten van het politiebureau, dat door de opstandelingen in de as is gelegd. Neptune deed een beroep op de bevolking en de rebellen om de orde te herstellen. „De politie alleen is daar niet toe in staat”, gaf hij toe tegenover het persbureau AP.
De harde kern van de rebellen zijn voormalige knokploegen van president Bertrand Aristide, tegen wie de opstand is gericht. De rebellen hebben de steun van veel voormalige soldaten van het in 1994 door Aristide ontbonden leger, en van veel burgers, die gefrustreerd zijn over de steeds diepere armoede waarin zij leven.
Aristide is vooral afhankelijk van de politie. Vandaar dat de rebellen het vooral hebben gemunt op politiebureaus. De agenten zijn slecht bewapend en laten zich betrekkelijk gemakkelijk verjagen. Er zijn bovendien slechts 5000 agenten, min het onbekende aantal dat inmiddels de benen heeft genomen. Haïti heeft 8 miljoen inwoners.
De opstand begon vorige week in Gonaives, met 200.000 inwoners de op drie na grootste stad van Haïti, ongeveer 100 kilometer ten noorden van de hoofdstad Port-au-Prince. In het weekeinde viel ook Saint-Marc, een havenstad van 100.000 inwoners, halverwege tussen Gonaives en Port-au-Prince. Sindsdien zijn diverse andere steden en dorpen in handen van de rebellen geraakt.
De spanning in Haïti is opgelopen sinds Aristide in 2000 door fraude de verkiezingen won, waardoor Haïti miljoenen dollars aan buitenlands hulpgeld misliep. De meeste Haïtianen zijn werkloos en leven in diepe armoede, terwijl de ex-priester Aristide juist aan de macht is gekomen dankzij zijn belofte de armen waardigheid te bezorgen.
In 1990 won Aristide de eerste democratische verkiezingen. Enkele maanden later werd hij door het leger afgezet. In 1994 kwam hij dankzij een Amerikaanse invasie terug aan de macht en ontbond hij het leger. Zijn regime is door de opstand serieus in gevaar. In 1985 begon in Gonaives een vergelijkbare opstand. Die leidde tot de val van dictator Jean-Claude Duvalier.
