Dr. Levente Horváth sprak vrijdag in Utrecht op een deelnemersbijeenkomst van het Christelijk Platform Oost Europa (CPOE). Hij is voorzitter van de stichting Bonus Pastor (Goede Herder) in de Roemeense stad Cluj-Napoca.

Levente Horváth werd in 1960 geboren in de middelgrote stad Cluj. Als (etnisch) Hongaar en christen had hij het dubbel moeilijk tijdens het communistische schrikbewind van dictator Nicolai Ceausescu. Toen hij op het gymnasium zat, flirtte Levente met Karl Marx en existentialistische schrijvers als Jean-Paul Sartre.

Maar bij hem thuis kwamen de Hongaars-hervormde predikanten, die in de communistische gevangenissen en strafkampen hadden gezeten. Hun getuigenissen maakten zo’n indruk op de jonge Levente dat hij op 16-jarige leeftijd tot bekering kwam. Vanaf die tijd werd hij continu door de staatsveiligheidspolitie Securitate gevolgd en door de leiders van de communistische jeugdbond gedwarsboomd. Toen Levente als predikant bevestigd was, werd hij door de bisschop onder druk van de Securitate naar een veraf gelegen dorpje ‘verbannen’.

Hoe herinnert u zich de Revolutie van 1989, toen het communisme in Roemenië viel?

„In september 1989 bezocht ik mijn vader, die tegen me zei: „Binnenkort zal het communisme vallen.” Ik lachte mijn vader uit en zei: „Misschien in een ander Oostblokland, maar niet in Roemenië.” Een maand na het overlijden van mijn vader viel het communisme en werd Ceaucescu gedood.

De nieuwe bisschop, Kálmán Csiha, vroeg mij als leraar aan het reformatorische gymnasium in Cluj. Daarna ging ik in de Schotse hoofdstad Edinburgh theologie studeren.”

Levente Horváth promoveerde in 1992 aan de universiteit van Lampeter (Wales) op het proefschrift ”Het concept van zending in de Hongaars Hervormde Kerk van Transsylvanië”. Vanaf 1993 was hij verbonden aan de Bonus Pastor Foundation (BPF), een therapeutisch centrum voor hulp aan verslaafden. De Bonus Pastor Foundation onderhoudt contacten met De Hoop in Dordrecht.

Levente: „We kregen de beschikking over een terrein in het kleine dorpje Ozd, tussen Cluj en Tirgu Mureș. Dat was eigendom van de adellijke familie Teleki. Baronesse Maria Konredsheim –uitgeweken naar Frankrijk– schonk ons ook de gebouwen, en zelfs een klein kasteel. De gebouwen leken meer op ruïnes, maar met hulp van vrijwilligers, onder wie veel Nederlanders, zijn ze mooi opgeknapt.

Volgens de Roemeense theoloog had een vroegere bewoonster, baronesse Kata-Szidónia Petrőczi, gebeden dat de eigendommen mochten functioneren in Gods koninkrijk. „Haar gebed is na enkele eeuwen verhoord.”

Contacten met verslaafden hebben u meer geleerd dan allerlei studies.

„Van de verslaafden leerde ik een onthutsende eerlijkheid. Verslaafden komen eerlijk voor de dag met hun ellendige situatie en geven toe dat ze zichzelf niet onder controle kunnen houden. Een afgekickte verslaafde zal altijd zeggen dat hij een ex-verslaafde of herstellende verslaafde is. Ik zeg dan altijd: „Dat is precies wat Maarten Luther bedoelde met zijn uitspraak: ”Simul justus et peccator”, we zijn tegelijk zondaar en rechtvaardige. De omgang met verslaafden houdt je eerlijk en nederig.”

Sinds 2012 wordt in het therapiecentrum ook de zogeheten Kinship Discipling Courses gehouden. „De ervaringen van de martelaren onder het communisme mogen niet verloren gaan. Door deze lessen kunnen christenen uit het Westen mede putten uit in de geestelijke erfenis van vervolgde christenen.”

Waarin verschillen Hongaars gereformeerden en gereformeerden in het Westen van elkaar?

De Hongaarse gereformeerde kerk vormt –op wat splintertjes na– nog steeds een eenheid. Het gevaar bestaat dat deze eenheid tegen elke prijs moet worden bewaard. De kerk dreigt de aansluiting bij de postmoderne samenleving te verliezen. Ze zou niet gericht moeten zijn op haar eigen behoud, maar meer moeten investeren in evangelisatie. Wat mij in het bijzonder opvalt bij Nederlandse christenen is de bereidheid om regelmatig geld te geven. Daarvan kunnen Oost-Europese christenen leren.

>>bonuspastor.ro