Ondanks protesten ruime steun voor terugkeerbeleid
De maatschappelijke protesten van de afgelopen weken ten spijt, heeft minister Verdonk (Vreemdelingenzaken) haar plannen voor terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers maandag betrekkelijk makkelijk door de Tweede Kamer geloodst. De coalitiepartijen CDA, VVD en D66 staan samen met LPF en SGP pal achter de bewindsvrouw.
Met de instemming van de Tweede Kamer op zak, kan Verdonk nog voor de zomer beginnen met de uitzetting van uitgeprocedeerde asielzoekers. Ze zei dat er 3000 zo weg kunnen en dat 10.000 binnenkort uitsluitsel krijgen van de rechter. De rest van de 26.000 die niet onder het pardon vallen is nog in onderzoek bij de Immigratie– en Naturalisatiedienst (IND).
De bewindsvrouw deed tijdens het debat eigenlijk alleen de toezegging dat ze blijft toezien op het ontstaan van schrijnende situaties, ook bij asielzoekers die daar al op zijn getoetst. Hierbij zal Verdonk speciale aandacht schenken aan gezinnen met kinderen.
Een aparte commissie die de schrijnende gevallen nog eens zou moeten bekijken, zoals D66 had voorgesteld, wees ze van de hand. Wel deed de bewindsvrouw de belofte dat de ambtenaren die deze nieuwe gevallen aandragen, andere zijn dan degenen die in eerste instantie naar deze dossiers hebben gekeken. D66 was daarmee tevreden.
Ook de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) beval maandag een nadere beoordeling aan van schrijnende gevallen. Deze commissie, die de minister en de Kamer gevraagd en ongevraagd adviseert, opperde verder een soepeler regeling voor asielzoekers die hier al meer dan zeven jaar zijn. Op dat advies wilde de bewindsvrouw niet ingaan. De regering zal daarover een standpunt innemen.
Verdonk maakte tijdens het debat nogmaals duidelijk dat ze het uitgangspunt hanteert dat gezinnen niet gescheiden zullen worden uitgezet. Het CDA had om die uitspraak gevraagd. Als al mocht voorkomen dat bijvoorbeeld de man geen verblijfsvergunning krijgt maar de vrouw en kinderen wel, dan hoeft de man niet eerst naar het land van herkomst om de procedure voor gezinshereniging te beginnen. Hij mag dat dan vanuit Nederland doen.
Op vragen over asielzoekers die volgens Kamerleden ten onrechte niet tot de schrijnende gevallen worden gerekend, wilde Verdonk niet ingaan omdat dat in strijd zou zijn met privacy–wetgeving. Wel zei ze nog eens te zullen kijken naar nierpatiënten die dialyse nodig hebben en dat in hun land van herkomst niet kunnen krijgen, en andere ernstig zieken.
De pogingen van de oppositie om het beperkte pardon nog te verruimen, was een achterhoedegevecht. PvdA, SP, GroenLinks en ChristenUnie probeerden het nog wel maar CDA, VVD, D66, LPF en SGP hielden vast aan de regeling zoals die vorig jaar al door de Kamer was afgesproken.
De teleurstelling was achteraf dan ook groot bij de tegenstanders van het beleid. Die hadden zich ’s ochtends nog bij het Tweede–Kamergebouw laten zien en horen tijdens een demonstratie, en ’s middags tijdens het debat. Dit werd even stilgelegd nadat een man „leugens" door de plenaire zaal had geroepen en een jongen en een meisje een spandoek met de tekst „stop de deportaties" aan de balustrade hadden opgehangen.
Directeur E. Nazarski van VluchtelingenWerk Nederland toonde zich na afloop van het debat teleurgesteld. Het contrast van de bezorgdheid die de 2500 demonstranten buiten hadden getoond, met de steriliteit van het debat binnen was volgens hem toch wel groot. Hij gelooft niet dat de uitzetting van 26.000 uitgeprocedeerden ook echt gaat lukken.