Het gaat er sober aan toe in de reformatorische Pilgrim Covenant Church (PCC). Geen modern kerkgebouw, maar een kale kantoorruimte. Geen versierde houten psalmborden, maar een whiteboard waarop met stift de psalmen staan geschreven. De gemeente zingt uitsluitend psalmen. Zonder instrumenten, met een voorzanger.

De Pilgrim Covenant Church werd in 1999 opgericht door ds. J. J. Lim. Jyh Jang Lim werkte als informatietechnologieingenieur en studeerde theologie met de verwachting predikant te worden in de Bible Presbyterian Church, een orthodox-presbyteriaanse kerk. Voor zijn studie verbleef hij een periode in Wales. Daar kwam hij in contact met het reformatorische gedachtegoed. Zijn veranderde opvattingen over de zondagsheiliging en de eredienst leidden ertoe dat ds. Lim, toen hij weer terug was, een reformatorische kerk stichtte. Die bestond tot die tijd niet in Singapore. Sinds 2012 is ds. L. Chua als tweede predikant aan de gemeente verbonden.

Hele Bijbel door

In de kerkdiensten in de Pilgrim Covenant Church staat de Bijbel centraal. Er zijn twee Schriftlezingen en een preek van drie kwartier. De twee predikanten van de gemeente preken om beurten, net als Calvijn, in de ochtenddienst de hele Bijbel door. In de avonddienst behandelen ze de Westminster Catechismus.

Iets meer dan de helft van de vrouwen draagt een hoofddeksel. Een principe waar de predikanten op basis van 1 Korinthe 11 hartelijk voor zijn, maar wat ze niet willen opleggen aan degenen die er zelf niet innerlijk van overtuigd zijn.

In een aparte ruimte zit een groep van zo’n 25 Chineessprekenden, voornamelijk ouderen. De preek wordt voor hen simultaan vertaald vanuit het Engels. Eén keer per maand gaat een van de predikanten voor in een aparte dienst voor hen.

Kindergekraai is geen uitzondering tijdens de dienst. Baby’s komen al van jongs af mee. De ouders zitten achter in de kerk. Als het nodig is, loopt moeder of vader met hen de deur uit. Of luistert in een aparte ruimte achter glas mee.

En jonge kinderen zijn er veel. De reformatorisch-presbyteriaanse kerk telt ongeveer 200 leden en doopleden, veelal jonge gezinnen. De meesten zijn eerstegeneratiechristenen van Chinese origine die tot geloof zijn gekomen via Schots, Amerikaans of Australisch zendingswerk.

Materialisme

De Pilgrim Covenant Church besteedt veel aandacht aan catechisatie en huisgodsdienst. Ze hecht aan de kinderdoop en benadrukt dat God Zijn verbond aangaat met Abraham en zijn kinderen. Dit in tegenstelling tot de oprukkende evangelische en baptistische beweging in Singapore, waar het accent op de volwassendoop ligt.

Na de ochtenddienst zijn er catechisatieklassen voor de hele gemeente. Soms is er ’s middags ook een programma, voordat om halfzes de avonddienst begint. Verschillende gezinnen blijven ’s zondags, vooral als ze verder weg wonen, de hele dag in de kerk.

Naar moderne maatstaven is het geen energieke, bruisende gemeente, zegt ds. Lim. „Maar wel een die vol is van geloof en goede werken. Veel van haar leden maken ernst van hun wandel met Christus en willen uit gehoorzaamheid aan God Zijn naam bekendmaken en een getuige zijn.”

De grootste bedreigingen voor de PCC zijn materialisme en ongeloof, stelt de predikant. „Het zuurdesem van het materialisme bedreigt elke gelovige in Singapore, omdat we zijn grootgebracht met het principe dat iemand wordt gewaardeerd op basis van wat hij bereikt en verdient in deze wereld. Ongeloof is een ander gevaar, omdat veel christelijke gemeenten, inclusief degenen die zich reformatorisch noemen, een andere visie hebben op bijvoorbeeld zondagsheiliging en de invulling van de eredienst.”

Hij is hoopvol over de toekomst van de Pilgrim Covenant Church. „Ik geloof dat de gemeente een planting van God is. Daarom zal Hij haar bewaren tot de jongste dag.”

Tegelijkertijd, benadrukt ds. Lim, moet een reformatorische kerk altijd weer gereformeerd worden. „Ik geloof niet dat dat betekent dat we ons meer moeten aanpassen aan de moderne maatschappij. Er zijn echter veel zaken die wij kunnen verbeteren. Bijvoorbeeld: onze gemeentezang en onze betrokkenheid op elkaar. Als wij niet werken aan een sterke gemeenschap, zullen velen in de verleiding komen om te vertrekken naar kerken die deels of niet reformatorisch zijn omdat ze zich daar meer thuis voelen.”

Aantal christenen neemt snel toe

Singapore is het kleinste land van Zuidoost-Azië; met 683 vierkante kilometer is deze stadstaat net iets groter dan de Nederlandse Noordoostpolder. Het land veranderde in één generatie van een derde- in een eerstewereldland. Het boeddhisme is er in absolute aantallen het grootst (33 procent van de bevolking), maar haar aanhang daalt gestaag. Het aandeel christenen neemt sterk toe en omvat momenteel bijna 20 procent.

De reformatorisch-presbyteriaanse Pilgrim Covenant Church weerspiegelt deze trend. De gemeente kent veel jongeren. Jongeren van wie ouders veel verdriet hebben omdat hun kinderen de oude boeddhistische paden verlaten hebben en voor het moderne christendom van westerlingen zoals Luther, Calvijn en Spurgeon zijn gevallen.

Hun teleurstelling valt vanuit hun religie te verklaren, aldus De Korne. „In het boeddhisme neemt voorouderverering een belangrijke plaats in. Dus de ouderen vrezen dat er niet voor hen geofferd en gebeden wordt als ze deze aarde eenmaal hebben verlaten.”

De houding van hun ouders leidt bij veel jongeren tot een spagaat. „Enerzijds willen ze goede en gehoorzame kinderen zijn, wat erg belangrijk is in de Chinese cultuur. Maar anderzijds vraagt de Heere vader en moeder te verlaten en Hem te volgen.”

Het christendom in Singapore kent verschillende stromingen en van elk is er een kerk te vinden in de stad. Deze zijn gesticht door zendelingen toen Singapore in de negentiende eeuw werd gekoloniseerd door Engeland.

De Pilgrim Covenant Church is niet de enige reformatorische gemeente in Singapore, zegt De Korne. „Er zijn 5 evangelical-reformed gemeenten, 2 reformatorische baptistengemeenten en meer dan 25 Bible Presbyterian Churches. Allen noemen zich reformed. Voor zover ik weet is de PCC echter de enige zelfstandige gemeente waar men de zondag heiligt, geen vrouwen in het ambt heeft en uitsluitend psalmen zingt.”

„We voelden ons gelijk thuis in de Pilgrim Covenant Church”

Dr. Dirk de Korne, sinds 2013 adjunct-directeur en universitair docent aan het Singapore National Eye Centre en Duke-National University Singapore, is sinds kort diaken in de Pilgrim Covenant Church.

Tijdens een tweewekelijks oriëntatiebezoek bezocht hij met zijn vrouw Andrien de gemeente voor het eerst. „We googelden simpelweg op ”reformed church”. Toen vonden we deze kerk, die zich ook nog eens relatief dicht bij ons hotel bevond. Wij zijn er nooit meer weggegaan.”

Hij en zijn vrouw zijn de enige blanken in de gemeente. Het merendeel van de leden zijn Chinese Singaporezen. Naast het echtpaar is er nog een Sri Lankaanse familie en enkele Aziaten uit omliggende landen als Vietnam, Cambodja en de Filipijnen.

Desondanks voelen ze zich thuis in de Pilgrim Covenant Church. „Vanaf het eerste moment waren we zeer verwonderd dat een dergelijke gemeente in Singapore bestond. Het was alsof we thuiskwamen. Dat had in de eerste plaats te maken met de prediking, maar ook met het feit dat er veel overeenkomsten zijn in kerkelijke cultuur met de Rotterdamse gemeente waar wij lid waren.”

Cultuurverschillen leveren af en toe verrassende situaties op. „Wij Nederlanderszijn open en direct. Hier gebeurt het soms dat het lange tijd stil blijft als een predikant een vraag stelt tijdens een Bijbelstudiegroep of catechisatie. Singaporezen daarentegen kunnen goed luisteren en zijn een kei in het uit het hoofd leren en het ontwikkelen van parate kennis.”

Hij verwondert zich over het geefgedrag van de leden van de Pilgrim Covenant Church. „Meer dan 4000 euro in een dienst met 150 mensen is geen uitzondering. In Singapore betaal je weliswaar veel minder belasting en het kent niet de verzorgingsstaat zoals in Nederland. Ook zijn er veel minder andere goede christelijke doelen. Maar toch: men opent de Bijbel en leest daarin aanwijzingen voor het geven van tienden. En men doet het.”

Van de inkomsten onderhoudt de gemeente haar twee predikanten. Ook bekostigt ze eigen vertaal- en uitgeverswerk, ondergebracht in de stichting Gratia Dei Sola (GDS) Media, en ondersteunt ze eigen zendingswerk in onder andere Thailand, de Filipijnen en Malawi. „Onlangs werd er in een dienst bijna 15.000 euro opgehaald voor noodhulp na de overstromingen in Malawi. Daar word ik toch even stil van.”