Afpakken paspoort terrorist verdeelt partijen
DEN HAAG. Urenlang debatteerde de Tweede Kamer donderdag over de vraag of de minister van Veiligheid en Justitie de mogelijkheid moet krijgen om iemand de Nederlandse nationaliteit te ontnemen wegens deelname aan een terroristische organisatie. Drie heikele kwesties houden de Kamer verdeeld.
Nee, een wondermiddel in de strijd tegen het internationaal terrorisme is het voorstel niet. Dat schreef minister Opstelten vorige maand al met zoveel woorden aan de Tweede Kamer. „Hooguit enkele keren per jaar” denkt hij de maatregel te gaan gebruiken, aldus de brief.
Wetstechnisch gezien is er maar een kleine aanpassing nodig om de minister deze bevoegdheid te geven. De huidige Rijkswet op het Nederlanderschap somt nu al zo’n zestig strafbepalingen op die iemand niet mag overtreden zonder het verlies van zijn paspoort te riskeren. Het faciliteren of ontplooien van terroristische activiteiten zou daar als 61e bijkomen. Geen megaklus dus.
Rond drie kwesties ontstonden donderdag echter de nodige haarkloverijen in de Kamer. Verdeeldheid bleek er allereerst over de vraag: Moet de minister zich eigenlijk per veroordeling beraden op de vraag of hij het paspoort van de terrorist al dan niet afpakt? Of zou zo’n paspoort niet beter meteen van rechtswege, dus als onderdeel van de veroordeling, kunnen vervallen, zoals Opstelten oorspronkelijk ook van plan was?
Maatwerk
In de laatste conceptversie van de wet komt de minister daar toch weer van terug. Reden is volgens hem dat het Europees Hof van Justitie een beoordeling per geval verplicht stelt. Kortom, als maatwerk niet mogelijk blijkt, komt de wet misschien al snel op losse schroeven te staan, aldus Opstelten.
Pijnpunt twee voor sommige partijen is de beperkte reikwijdte van de wet. Hoewel de Europese regelgeving zich niet verzet tegen de mogelijkheid van ontneming als zodanig is het wel een gegeven dat het Europees Verdrag inzake Nationaliteit en andere internationale verdragen die Europese staatsburgers moeten beschermen tegen staatloosheid „prevaleren”, zoals Opstelten eerder schreef.
Eigenlijk is een terrorist diens paspoort ontnemen dus alleen een reële optie indien deze een dubbele nationaliteit heeft; wie alleen een Nederlands paspoort heeft, mag niet stateloos worden gemaakt. Daar moeten de verdragspartijen toch nodig eens over gaan praten, opperde de VVD donderdag.
Het derde hete hangijzer betreft een door Opstelten aangebrachte wijziging, nadat het conceptwetsvoorstel al naar de Kamer was verstuurd. Kern daarvan is dat de minister naar het paardenmiddel van denaturalisatie mag grijpen bij elke veroordeling die onherroepelijk wordt, nadat Tweede en Eerste Kamer akkoord zijn gegaan met de nieuwe wet. Ook strafbare feiten die al zijn gepleegd voor-
dat de wet wordt aangenomen, zouden dan onder de werkingssfeer ervan komen te vallen.
Ziedaar de twistpunten die de Kamer in de waarneming van SGP-fractievoorzitter Van der Staaij in drieën kloofden: een deel dat het huidige wetsvoorstel wel goed vindt (VVD), een deel dat bezorgd is dat het kabinet hiermee te ver gaat (GroenLinks en D66) en een deel dat zich afvraagt: Gaat dit wel ver genoeg (CDA, PVV en SGP)?
De SGP vindt, net zoals de PVV, dat Opstelten de mogelijkheid om paspoorten van rechtswege te laten vervallen wel erg snel terzijde geschoven heeft. Jammer, aldus Van der Staaij, die benadrukt dat een paspoort wel op zo’n manier vervalt wanneer de betrokkene zich vrijwillig in vreemde krijgsdienst begeeft van een staat die is betrokken bij gevechtshandelingen tegen ons koninkrijk.
Serieus
De VVD, die eerst op dezelfde lijn zat als PVV en SGP, sloot zich donderdag opzichtig aan bij de PvdA met het standpunt: Goed hoe serieus de minister de Europese verdragen neemt. Of het de coalitiepartijen lukt om ook op de twee andere controverses overeenstemming te bereiken, moet nog blijken. Beide partijen wachten eerst op de uitleg van minister Opstelten, volgende week.
Opstelten.
beeld ANP
n Kamer oneens over ontnemen paspoort van terroristen.
n Maatregel gaat sommige fracties te ver
en andere niet ver genoeg.
Kamer tobt over aanpak terreur
Redactie politiek