Dat is natuurlijk een basisvraag voor de journalistiek. Daarom checken we eindeloos feiten en cijfers. Om die reden passen we het edele principe van hoor en wederhoor toe. Om uiteindelijk een op waarheid gebaseerd verhaal te kunnen brengen.

Mooie theorie. Maar de praktijk is een stuk weerbarstiger. Want hoe doe je dat als je de feiten niet kúnt checken? Als de cijfers uiteenlopen? Als bronnen elkaar tegenspreken, of hoe dan ook niet betrouwbaar zijn?

Neem de ontvoering van christenen in het noordoosten van Syrië, gisteren door terreurgroep Islamitische Staat. Via diverse kanalen sijpelen de berichten binnen. Dat er mensen gevangen zijn genomen, lijkt langzaam maar zeker wel vast te staan. Maar hoeveel?

Gerenommeerde persbureaus houden het op aantallen die variëren van vijftig tot negentig. Maar een belangenorganisatie van Assyrische christenen spreekt van 200 gijzelaars. Daar sta je dan.

Even naar Syrië bellen is geen optie. Als de telefoonlijnen al werken krijg je op zijn best een persoonlijk verhaal dat niet op waarheid kan worden gecontroleerd.

En dat is precies het probleem met berichtgeving over gebeurtenissen die zich grotendeels buiten onze waarneming afspelen. Slechts mondjesmaat wagen journalisten zich nog in de conflictgebieden in Syrië. En dan nog kunnen zij zich vaak maar een beperkt beeld van de situatie vormen.

Dus wat weten we nu echt van de situatie in de regio waar Islamitische Staat momenteel huishoudt? De Syrische staatstelevisie staat niet bekend als toonbeeld van objectiviteit. Sterker nog: propagandisten kunnen veel van deze media leren.

Het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten claimt een objectief beeld van de situatie in Syrië te hebben. In stellige persverklaringen legt deze instantie klaar en duidelijk uit hoe de vork in het Arabische land in de steel zit. Inclusief harde cijfers. Veel westerse media halen deze bron met regelmaat aan om hun verhalen te staven.

Maar ja, dat observatorium is in de praktijk een bureautje dat voornamelijk door één man vanuit een appartement in het Britse Coventry wordt gerund. Veelvuldige telefonische en andere digitale contacten met Syrië vormen de belangrijkste basis van de berichtgeving.

Wat is waarheid? Zolang journalisten niet zelf de feiten kunnen checken zal die vraag altijd maar ten dele kunnen worden beantwoord.

Los van de vraag naar waarheid kan een aantal zaken rond het conflict in Syrië wél worden vastgesteld. De burgeroorlog duurt al veel te lang. Er zijn te veel slachtoffers gevallen, ook al weten we de aantallen niet precies. En over het lot van de ontvoerde christenen hoeven we ons weinig illusies te maken. Of het er nu 50 of 200 zijn. Daar is geen ingewikkeld journalistiek speurwerk voor nodig.