Centrum voor de catechese op komst
September volgend jaar, is de bedoeling, zal een Centrum voor de Catechese van start gaan. Initiatiefnemers ervan zijn het Instituut voor Gemeenteopbouw en Theologie (IGT), onderdeel van de Christelijke Hogeschool Ede, en de Hervormd-Gereformeerde Jeugdbond (HGJB).
Tijdens een officiële bijeenkomst in Bilthoven op 19 februari zal een intentieverklaring worden ondertekend.
De catechese verkeert in een crisis, constateren de initiatiefnemers. De intentieverklaring spreekt over „een stagnatie in de voortgang van de catechese, die niet met de bestaande middelen kan worden opgelost, zodat de catechese in haar voortbestaan wordt bedreigd.” Een van de oorzaken daarvan is de druk die de leefwereld van jongeren legt op het catechetisch proces binnen de gemeente, aldus de verklaring. Er is sprake van toenemende onduidelijkheid ten aanzien van de identiteit van de catechese in bijbels-reformatorisch perspectief.
Aanleiding voor de oprichting van het centrum was het recente luiden van de noodklok door prof. dr. W. Verboom en andere catecheten uit het land, zegt jeugdwerkadviseur Wout Schonewille van de HGJB. „De vraag rees of we niet de handen ineen kunnen slaan. Toen is gekeken naar de mogelijkheden die er zijn om samen de schouders eronder te zetten, juist omdat we merken dat de catechese in beweging is.”
Het centrum zal een visie ontwikkelen op de catechese in de gemeente. Welke didactische aanpak is geschikt? Vanaf welke leeftijd geef je catechisatie aan kinderen? Is kindercatechese een goed alternatief? Hoe houd je orde in de groep? Met het oog op deze vragen zal een handboek worden ontwikkeld en zullen catecheten worden toegerust. De verklaring omschrijft de taakstelling als volgt: „Vanuit de gereformeerde visie op catechese worden kennis, vaardigheden en technische faciliteiten gebundeld en op systematische wijze verwerkt in methoden, materialen, cursussen, digitale dienstverlening en dienstverlening op maat.”
Er komt een stuurgroep, ”Samen sterk voor de catechese”, waarin vertegenwoordigers van het IGT en de HGJB zitting hebben, onder wie drs. M. van Campen, oud‑directeur van de HGJB Nico Belo, huidig HGJB‑directeur drs. Harmen van Wijnen, prof. dr. W. Verboom en Schonewille zelf. Namens de Gereformeerde Bond treedt drs. P. J. Vergunst op als adviseur.
Het is bedoeling dat het centrum in september 2005 kan starten. Een officiële locatie komt er vooralsnog niet, zegt Schonewille. „De kennis is aanwezig in de betrokken personen van de HGJB of de CHE. Wel bestaat er een grote kans dat de cursussen vanuit Ede worden gegeven en dat de materialen door de HGJB worden uitgegeven. We kijken wie bepaalde dingen facilitair het best kan dragen.”
Er leven veel vragen bij catecheten en catechisanten, licht Schonewille de oprichting van het centrum verder toe. „Men ziet niet langer altijd de meerwaarde van catechisatie boven plaatselijk jeugdwerk; er is geen helder zicht meer op de plaats die de catechese in het totale spectrum van leermomenten in de gemeente inneemt. Een tweede signaal dat wij hebben opgevangen is dat men catechese een beetje diffuus vindt: de een geeft missionaire catechisatie, de ander gemeentecatechese of doopcatechese. Het probleem is ook pragmatisch: jongeren hebben volle agenda’s, zijn ook veel mondiger dan voorheen. Die mondigheid kan enerzijds aan een betere interactieve vorm van catechese bijdragen. Maar ze kan ook ontaarden in een houding van: wat heb ik eraan.”
