Commentaar: Chaos in Bangladesh helpt moslimradicalen aan de macht
Wie Bangladesh zegt, denkt aan extreme armoede en uitbuiting – van textielarbeiders bijvoorbeeld. Helaas zijn er meer kenmerkende sleutelwoorden voor dit Zuid-Aziatische land: bestuurlijk wanbeleid is er een van.
Deze week dook er nóg een op: christenvervolging. In een persbericht werd gemeld dat Bengalese christenen voor hun toekomst vrezen, omdat de politieke chaos in het land radicale moslims in de kaart speelt.
Al geruime tijd wordt Bangladesh geteisterd door bloedige confrontaties, door aanslagen en landelijke stakingen. Achter die onrust speelt een langslepend conflict tussen de twee belangrijkste politieke partijen, de Awami League (AL), van de huidige premier Sheikh Hasina Wajid, en de Bangladesh National Party (BNP), die door Hasina’s rivale Khaleda Zia wordt geleid. De twee dames staan in hun machtsstreven lijnrecht tegenover elkaar en slepen in hun onverzettelijkheid de complete Bengalese samenleving mee de afgrond in.
Zo weigerde Zia’s BNP vorig jaar aan de parlementsverkiezingen mee te doen en koos ze ervoor om de regering van Hasina te ontwrichten door stakingen en oproer te organiseren. Daartoe is de partij een verbond aangegaan met de Jamaat-e-Islami, een radicaalislamitische partij die van Bangladesh een shariastaat wil maken en die grote mobilisatiekracht heeft in de straten van Bengalese steden en dorpen.
De BNP speelt door dit verbond met vuur, want radicale moslims krijgen zo buitenproportioneel veel invloed in de samenleving. Bij verkiezingen komt de partij nooit verder dan 5 procent van de stemmen, nu kan zij buiten het partijpolitiek bestel om alsnog haar doel proberen te bereiken. Daarbij komt dat Jamaat al veel maatschappelijke invloed heeft. Zo bezit ze tal van it-bedrijven, verzekeringsmaatschappijen, liefdadigheidsinstellingen, ziekenhuizen en beheert ze veel vastgoed.
Kwetsbaar is Jamaat vanwege haar verleden. Tijdens de onafhankelijkheidsstrijd van Bangladesh –dat toen nog Oost-Pakistan heette– streden radicale moslims mee aan de zijde van Pakistan (toen: West-Pakistan) om die opstand te onderdrukken. Ongekende wreedheden zijn er in dat jaar –1971– begaan en zeker 1 miljoen Bengalezen vonden de dood.
Dat verleden wordt nu gebruikt door de zittende regering van Hasina om radicale moslims de mond te snoeren. Het in 2010 door haar partij opgerichte tribunaal voor oorlogsmisdaden moet degenen berechten die begin jaren 70 van de vorige eeuw wreedheden begingen, maar algemeen wordt het tribunaal gezien als een politiek instrument.
Intussen riskeert zowel de AL als de BNP met haar onverzettelijke opstelling het land in een complete chaos te dompelen en spelen ze daarmee radicale moslims in de kaart.
Dat religieuze minderheden zoals die van de christenen, maar ook hindoes en ahmadiyya’s vrezen voor hun leven, is begrijpelijk. Ze weten waarover ze het hebben, want in de periode 2001-2006 betrok de BNP ook Jamaat bij de regering. Prompt voelden radicale moslims zich in de rug gesteund om zich aan minderheden te vergrijpen.
