Ironisch genoeg heeft juist het onderwijs als geen andere sector in de samenleving met vernieuwingen te maken. Dat is al tientallen jaren zo. Een greep: de Mammoetwet, het ontstaan van de basisschool, de vorming van het vmbo, de invoering van het studiehuis en de introductie van nieuwe didactische concepten als probleemgestuurd, ontwikkelingsgericht en passend onderwijs spreken in dit verband boekdelen.

De houding van reformatorische scholen in veel van deze kwesties is bepaald niet doorsnee te noemen. Lange tijd pakken ze nieuwe plannen en ideeën, ontworpen door Haagse ambtenaren, plichtsgetrouw op, vanuit de gedachte dat de overheid nu eenmaal gehoorzaamd moet worden. Het levert ze zelfs het compliment –of het verwijt?– op dat ze graag het beste jongetje van de klas willen zijn.

Dat is voorbij. De reformatorische scholen zien zelf in dat deze houding niet altijd in het belang van het onderwijs is. Zo wordt nu openlijk erkend dat de scholen te makkelijk met het studiehuis in zee zijn gegaan. Achteraf betreuren ze het dat ze niet kritischer hebben nagedacht over deze ingrijpende ver­andering in de bovenbouw van havo/vwo. Juist vanuit een Bijbelse visie op onderwijs zijn er fundamentele vragen te stellen bij de rol van de leraar en de leerling in het studiehuis.

Bij de nieuwste tak van de vernieuwingsboom, de invoering van passend onderwijs, laten de reformatorische scholen een andere houding zien. Ze zijn er op een positief-kritische manier mee aan de slag gegaan. De ambitie om voor elke leerling, ongeacht zijn talenten of beperkingen, de juiste plek in het onderwijs te zoeken, is de gezamenlijke drijfveer.

De scholen hebben zich verenigd in een landelijk samenwerkingsverband en profiteren van het feit dat ze elkaar al kennen en op dezelfde levens­beschouwelijke basis staan. Sinds enige tijd worden ook christelijke en reformatorische instellingen voor jeugdzorg nadrukkelijk bij het proces betrokken.

Vrijdag ontmoeten alle partijen elkaar tijdens een eerste landelijk congres in Amersfoort. Ook gemeenten zijn aanwezig. Zij spelen, sinds de decentralisatie van de jeugdzorg en de WMO begin dit jaar, een belangrijke rol bij het verwijzen van zorgjongeren naar de hulpverlening.

De reformatorische scholen laten bij de invoering van passend onderwijs een gezond zelfbewuste houding zien. Ze denken kritisch na, verliezen hun identiteit niet uit het oog, maar zijn tegelijk gericht op samenwerking. Daarbij willen ze hun opgedane kennis en ervaring nadrukkelijk beschikbaar stellen voor andere partijen, binnen én buiten de reformatorische onderwijswereld. Daarmee laten de scholen zien dat ze hebben geleerd van het verleden. Ze ontpoppen zich bij de invoering van passend onderwijs als een professionele gesprekspartner.