Duitsland neemt afscheid van oud-president Von Weizsäcker
BERLIJN. Duitsland heeft woensdagmorgen in een speciale rouwdienst in de dom van Berlijn afscheid genomen van oud-president Richard von Weizsäcker. De zesde president van Duitsland stierf op 31 januari op 94-jarige leeftijd. Prinses Beatrix en minister van staat Lubbers waren namens Nederland aanwezig.
Oud-bondspresident Richard von Weizsäcker kreeg op verzoek van zijn familie geen staatsbegrafenis. De rouwdienst in de protestantse Berlijnse dom, voorafgaand aan de begrafenis, had wel een staatskarakter. Wanneer een president na zijn ambtstijd overlijdt kiest de familie vaak voor deze optie, omdat dan een begrafenis in kleine kring mogelijk is.
De oud-president speelde een belangrijke rol in de Evangelische Kerk Duitsland (EKD) met zijn jarenlange voorzitterschap van de Duitse Evangelische Kerkendag en lidmaatschap van de synode. Daarom spraken tijdens de dienst verschillende hoge vertegenwoordigers namens de kerk.
Verder spraken onder anderen de huidige president Joachim Gauck, minister van Financiën Wolfgang Schäuble, minister van Buitenlandse Zaken Frank-Walter Steinmeier en voormalig vicepresident van de Bondsdag ds. Antje Vollmer.
De rouwstoet ging na de dienst onder politie-escorte naar de begraafplaats in Berlijn-Zehlendorf, waar de begrafenis in familiekring zal plaatsvinden. De 1400 gasten gingen intussen naar het Rote Rathaus van Berlijn. Behalve prinses Beatrix waren ook hoogwaardigheidsbekleders, zoals de Poolse oud-president Lech Walesa, aanwezig.
Persoonlijke band
Prinses Beatrix en haar overleden echtgenoot Prins Claus hadden een persoonlijke band met de oud-president.
De toespraak in 1985 waarmee Von Weizsäcker veel respect verwierf onder het Duitse volk, miste ook in Nederland zijn uitwerking niet. In de rede hield hij Duitsland voor dat de capitulatie van het nazirijk op 8 mei 1945 ook door de Duitsers zelf als bevrijding moet worden gezien.
Zijn woorden maakten grote indruk op prins Claus. Hij vertelde Von Weizsäcker later dat deze toespraak ervoor had gezorgd dat hij als Duitser eindelijk met zijn afkomst in het reine kon komen. In Nederland werd in de jaren tachtig nog met veel rancune aan de Duitse bezetting gedacht. De prins vertaalde de toespraak in het Nederlands en overhandigde die tijdens een staatsbanket met ontroering aan de president.
Dat was op zijn beurt voor Von Weizsäcker weer „een onvergetelijk moment”, zo schreef hij in zijn autobiografie. Het werd het begin van het aanhalen van de banden tussen Nederland en Duitsland. De president mocht in de jaren die volgden een aantal prijzen en eredoctoraten in Nederland in ontvangst nemen.
Met zijn beroemde toespraak opende hij ook de deur tot verzoening met landen zoals Israël, Polen en Rusland. De oud-president beschouwde die verzoenende rol als zijn plicht, vanuit zijn christelijke levensovertuiging.
Zijn vader was onderminister van Buitenlandse Zaken tijdens het naziregime. Zelf deed hij mee als officier mee aan de invasie in Polen. Daarmee verpersoonlijkte hij voor velen de Duitse geschiedenis, inclusief zijn oorlogsrol en boetedoening.
„Koning Richard” neemt afscheid : President Von Weizsacker heeft Duitse verleden weer bespreekbaar gemaakt (Reformatorisch Dagblad, 21-06-1994)
President Duitsland wordt beschermheer hospices-vereniging (Reformatorisch Dagblad, 17-03-1993)
Geuzenpenning uitgereikt aan president Von Weizsacker (Terdege, 11-04-1990)
,Deling Duitsland niet laatste woord” : Von Weizsacker in Ridderzaal (Reformatorisch Dagblad, 01-06-1985)
Richard von Weizsacker krijgt warm onthaal : Koningin Beatrix staat stil bij verleden en heden (Reformatorisch Dagblad, 31-05-1985)
Richard von Weizsäcker: bondspresident uit ambitie (Reformatorisch Dagblad, 29-05-1985)
Von Weizsacker ziet men als de ideale president (Reformatorisch Dagblad, 24-05-1984)
Von Weizsacker gekozen tot bondspresident (Reformatorisch Dagblad, 24-05-1984)