Boete voor gebruik bekroonde mestmachine
Veehouder Jan Treur uit Almkerk is woensdag door de economische politierechter in Breda beboet voor het gebruik van zijn milieuvriendelijke mesttank Duospray. Hij moet 225 euro betalen en hem hangt de dreiging van nog eens zo’n bedrag boven het hoofd wanneer hij zijn tank blijft gebruiken. Ondanks jarenlange inspanningen is zijn vinding niet erkend door de overheid en „als methode verboden.”
„Ik ben tot in het diepst van mijn hart getroffen dat ik nu als overtreder wordt gezien, als iemand die een milieudelict begaat. Terwijl ik juist probeer het probleem op te lossen”, aldus Treur woensdag. Hij weet dat het apparaat werkt en heeft sinds het begin van de jaren negentig heel veel geld, tijd en energie gestoken in vinding. In 1999 werd de mestmachine bekroond met een prijs van de stichting Rentmeesterschap & Schepping. Deze stichting, die bestaat uit een aantal „positief bijbelse christenen” die ijveren voor een schoon milieu, gaf hem destijds 25.000 gulden.
Treur bedacht zijn speciale giertank in een periode waarin het duidelijk was dat het uitrijden van mest op de klassieke wijze verboden zou worden. Hij ontwierp een tank die uit twee helften bestaat: de ene helft voor mest, de andere helft voor water. Een scherm van water boven de uitgesproeide mest neemt de ammoniak op die tijdens en na het sproeien opstijgt. Geen stank, geen ammoniak in de lucht en geen verbrand gras op warme dagen, zo was het resultaat van het concept, dat meerdere malen is getest, ook door vertegenwoordigers van het ministerie. Daarbij bleek dat de vermindering van de ammoniakuitstoot kon wedijveren met die van een andere methode, de sleepvoetmachine.
„Maar ik stuitte overal op tegenstand en ben ook niet netjes behandeld”, aldus Treur, die vermoedt dat er sprake was van hogere belangen. In de besluiten die in de loop van de jaren negentig werden genomen, kreeg de veel duurdere sleepvoetmachine, die mest in stroken aanbrengt, een prominente plek. „Het enige tegenargument was dat mijn systeem niet goed te controleren zou zijn. En dat is niet waar, want het is met het blote oog te zien wanneer je verandering aanbrengt in de verhouding mest en water. Ik heb dat de vertegenwoordigers van het ministerie getoond.”
Februari vorig jaar werd hij bekeurd door een vertegenwoordiger van de AID, die na een aantal malen overleg met zijn superieuren tot de conclusie kwam dat het gebruik van de Duospray niet door de beugel kon. Zijn weigering om een boete van 450 euro te betalen, bracht hem woensdag voor de economische politierechter. Dat leidde tot de zoveelste ontgoocheling, want de rechter hield hem voor dat hij gebruik had moeten maken van artikel 7 van het mestbesluit. Dat biedt de mogelijkheid om onder voorwaarden een proefproject te starten. „Dat wist ik niet”, aldus Treur, die aangaf dat hij de minister had benaderd en in een later stadium ook de provincie. Ook kamerleden werden op de hoogte gesteld. „Ik heb gewoon brieven geschreven. Maar men wilde mijn vinding niet.”
Rechter mr. Van de Heuvel achtte zich niet bevoegd zich uit te spreken over de deugdelijkheid van de mestmachine. Getuige-deskundige dr. J. van Bruchem, universitair hoofddocent in Wageningen, kreeg geen kans om de voordelen op tafel te leggen. Van Bruchem is van mening dat wetenschappelijk aantoonbaar is dat de Duospray de sleepvoetmachine op milieugebied verslaat.
Officier van justitie mr. E. Stokman had zichtbaar moeite met de gang van zaken. „Hier staat iemand die probeert innovatief te zijn, maar een beetje de verkeerde weg bewandeld. Misschien moet de politie er anders tegenaan gaan kijken. Als hij gezegd had dat het om een proefproject ging, hadden we hier misschien niet gestaan.” Omdat het volgens hem juridisch niet anders kon, eiste hij een boete van 450 euro, waarvan 225 voorwaardelijk. De rechter volgde die eis.
Treur overweegt in beroep te gaan. „Ik heb niet tegen de geest van de wet gehandeld.”