Dat meldde het Amerikaanse onderzoeksinstituut Pew Research Center gisteren. Aanleiding voor de publicatie vormen de uitingen van hernieuwd antisemitisme in Europa in de laatste weken. Sommige kenners spreken over een nieuwe exodus uit Europa, aldus Pew Research.

Een jaar voor de Tweede Wereldoorlog, in 1939, waren er wereldwijd 16,6 miljoen Joden. Van hen woonde meer dan de helft –9,5 miljoen– in Europa. Kort na de Holocaust telde Europa nog 3,8 miljoen Joden, 35 procent van de 11 miljoen Joden wereldwijd. Naar schatting werden er tijdens de Tweede Wereldoorlog 6 miljoen Joden vermoord.

In de zeven decennia na 1945 daalde het aantal Joden in Europa gestaag. In 1961 waren het er 3,2 miljoen en in 1991 nog maar 2 miljoen, naar schatting van Sergio DellaPergola van de Hebrew University in Jeruzalem. In 2010 woonden er 1,4 miljoen Joden in Europa. Dat is 10 procent van het totale aantal wereldwijd en 0,2 procent van de bevolking van Europa. In Nederland woonden in 2010 ruim 52.000 Joden. Pew Research gaat ervan uit dat het aantal Joden in Europa op dit moment niet veel verschilt van het aantal in 2010.

De grootste exodus van Joden uit Europa vond de laatste decennia plaats vanuit landen die voortkomen uit de voormalige Sovjet-Unie. De meesten vertrokken naar Israël. Woonden er in 1939 nog 3,4 miljoen in de voormalige Sovjet-Unie, op dit moment wordt hun aantal geschat op zo’n 310.000. In Oost-Europese landen als Polen, Hongarije en Roemenië leefden in 1939 4,7 miljoen Joden. Nu wordt hun aantal daar geschat op minder dan 100.000.

In Frankrijk daalde het aantal Joodse inwoners bijna niet. In 1939 woonden er zo’n 320.000 Joden en in 2010 310.000. In Groot-Brittannië leefden in 1939 345.000 Joodse Britten. Dit waren er in 2010 280.000. Al is deze daling minder fors, toch bleek uit een Brits onderzoeksrapport dat er in het land in 2014 meer dan duizend antisemitische incidenten plaatsvonden. In Israël groeide het aantal Joden van 500.000 in 1945 naar 5,6 miljoen in 2010.

De aantallen die Pew Research noemt, zijn soms vooral een schatting, omdat de kleine Joodse gemeenschappen niet altijd goed in kaart gebracht kunnen worden en omdat er onderscheid gemaakt kan worden op grond van etniciteit en religie. Pew baseert zich daarom op de onderzoekscriteria van DellaPergola, specialist op het gebied van de Joodse demografie.