Bewapening Oekraïne hoofdthema op veiligheidsconferentie München
MÜNCHEN. Kanselier Merkel en president Hollande worden zaterdagochtend nog in Moskou wakker. In de Zuid-Duitse stad München beginnen dan al honderden hooggeplaatste deelnemers wereldzaken te bespreken. Een van de hoofdthema’s: bewaping van het Oekraïense leger.
Het zijn niet de minsten die zaterdag en zondag in de Beierse hoofdstad met elkaar confereren. Er zijn 400 deelnemers uit 80 landen, onder wie 20 regeringsleiders. Daarnaast nog 70 ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie.
Zodra de Duitse bondskanselier Merkel weg kan uit Moskou, vliegt ze door naar München. Daar ontmoet ze in elk geval de Oekraïense president Porosjenko, de Amerikaanse vicepresident Biden en de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Lavrov.
In München is jaarlijks in februari de internationale veiligheidsconferentie (altijd op zaterdag en zondag). Sommige bezoekers zijn vaste gast, zoals de Amerikaanse senator John McCain.
Er is altijd wel een thema dat er een beetje uitspringt. In 2003 deed de toenmalige Amerikaanse minister Rumsfeld hier zijn veel geciteerde uitspraak over „het oude en het nieuwe Europa.” In 2007 schokte president Poetin er zijn gehoor met een frontale aanval op de westerse hypocrisie.
Deze week bleek dat in het Witte Huis in Washington wordt gesproken over het leveren van „dodelijke wapens” aan het Oekraïense leger. En als het team van president Obama ergens over nadenkt, moet de hele wereld meedenken.
Tot nu toe werd er alleen onschuldige ‘steun’ aan het leger gegeven, zoals landrovers en onbemande vliegtuigen. Het is echter duidelijk dat de pro-Russische rebellen in het oosten aan de winnende hand zijn. Zij maken ook gebruik van het nieuwste Russische materieel, zoals gisteren nog bleek uit een analyse van het Conflict Studies Research Centre in Oxford. Allerlei wapensystemen worden in het oosten van Oekraïne getest.
Het idee om dodelijke wapens te leveren krijgt veel steun. Oud-NAVO-topman De Hoop Scheffer zei donderdagavond op de Nederlandse tv dat het „moment dichterbij” komt. De Zweedse topdiplomaat Carl Bildt gaf gisteren in de Frankfurter Allgemeine Zeitung toe dat het geven van wapens inderdaad gevaarlijk is, maar „het voortzetten van de huidige koers is nog gevaarlijker.”
De Duitse regering is sinds de Tweede Wereldoorlog wars van wapens. Het was daarom niet verwonderlijk dat kanselier Merkel dit idee deze week afwees omdat „dit conflict militair niet op te lossen valt.” Wellicht heeft ze donderdag om die reden samen met president Hollande de wereld verrast door in Kiev en Moskou over een vredesplan te gaan praten. Het is beslist uitzonderlijk dat twee regeringsleiders hun gezamenlijke gewicht inzetten om een conflict op te lossen.
Merkel heeft de Amerikaanse senator McCain nog niet overtuigd. Die sprak van een politiek „die herinnert aan de jaren dertig”, verwijzend naar de zwakke tegenwerking van Hitler in Europa. Merkel en McCain hebben dus genoeg om over te praten.