Parlement Frankrijk in debat over hoofddoek
Met een oproep aan de volksvertegenwoordigers om steun uit te spreken voor een verbod op het dragen van hoofddoekjes en andere opzichtige religieuze symbolen heeft de Franse premier Jean-Pierre Raffarin dinsdag een parlementair debat over het heikele onderwerp geopend. „Het is tijd dat de Republiek duidelijke, praktische en werkbare grenzen stelt”, zei Raffarin.
Het debat, waarvoor drie dagen is uitgetrokken, belooft zeer hectisch te worden. Honderdveertig parlementsleden hebben gevraagd het woord te mogen voeren over het eenvoudige wetsontwerp. Een stemming zal waarschijnlijk op 10 februari plaatshebben.
Behalve een middel om respect bij te brengen voor de Franse waarden, met name de strikte scheiding tussen kerk en staat in het openbare leven, is het verbod wel degelijk ook bedoeld om fundamentalisme en radicalisering binnen de moslimgemeenschap tegen te gaan, zo maakte Raffarin duidelijk. „Bepaalde religieuze uitingen nemen hand over hand toe op onze scholen.” Dergelijke uitingen krijgen een politieke betekenis en kunnen niet als een religieus symbool worden beschouwd, zei de premier. „Ik zeg met kracht dat godsdienst geen politieke aangelegenheid mag zijn.”
Als het verbod wordt aangenomen, gaat het in bij het begin van het nieuwe schooljaar in september.
Alles lijkt zich toe te spitsen op het verbod voor moslimmeisjes om op openbare scholen gesluierd te gaan. Officieel vallen andere religieuze symbolen als keppeltjes of grote kruisen er ook onder, net als de tulbanden van de 6000 vergeten sikhs in Frankrijk. Die zijn niet eens door de commissie gehoord.
Binnen het onderwijs zelf bestaat de vrees voor een averechtse uitwerking. Veel moslimmeisjes zouden thuis kunnen blijven, zich opsluiten, schriftelijk aan hun leerplicht voldoen. Het katholieke onderwijs vreest een toevloed van gesluierde moslimmeisjes. De richtlijnen gelden immers niet voor het bijzonder onderwijs.
Het wetsontwerp wordt binnenkort gevolgd door eenzelfde verbod op „opvallende religieuze symbolen” voor publieke ziekenhuizen. Raffarin zei dat dinsdag aan het begin van het debat over de ’sluierwet’.
Raffarin antwoordde daarmee op kritiek van de commissie-Stasi, dat van haar 26 voorstellen er slechts één is overgebleven.
Die commissie -die eind november ook onderzoek deed in Nederland- bracht in december verslag uit aan president Chirac na maanden van hoorzittingen. Haar doel was te komen tot een evenwichtige wetgeving om het seculiere karakter van de hele Franse maatschappij te versterken.
Een verbod op alle „zichtbare” symbolen op openbare scholen is volgens de premier niet mogelijk. Dan komt de Franse wetgeving in botsing met de Europese. Vooral de socialisten pleiten voor „zichtbaar” in plaats van „opvallend”, omdat dat laatste voor allerlei uitleg vatbaar is. Een deel van de grote regeringspartij UMP zou die term ook liever zien, Assemblée-voorzitter Jean-Louis Debré voorop.
De premier stemde evenwel in met een wijzigingsvoorstel, dat stipuleert voorafgaand aan elke sanctie op alle manieren te bemiddelen en te overtuigen. Dat geldt vooral moslimmeisjes die weigeren hun sluier af te doen, en daarom uiteindelijk van school kunnen worden gestuurd.
In principe volgt de stemming over het ontwerp op 10 februari. Daarna moet het ontwerp naar de Senaat. Dat gebeurt niet voor de regionale verkiezingen van eind maart.
Het lijdt geen twijfel dat het wetsontwerp wordt aangenomen. Alleen de grote presidentiële meerderheidspartij UMP heeft 364 zetels op de 577 in de Assemblée, en president Chirac wil die wet. De debatten beloven niettemin verhit te worden tegen een achtergrond van demonstraties in het hele land voor en tegen de nieuwe wet.