„Benieuwd naar Lubbers na val van de Muur”
UTRECHT (ANP). De rol van voormalig premier Ruud Lubbers ten tijde van de val van de Muur (1989) maakt journalist, schrijver en historicus Ad van Liempt 25 jaar later wéér nieuwsgierig. Op Openbaarheidsdag, dinsdag 6 januari, komen daarover bij het Nationaal Archief wellicht nieuwe gezichtspunten naar voren.
„Ik wil weten of er na de val van de Muur veel diplomatiek verkeer met Duitsland is geweest en wat daarover in het kabinet is besproken”, zegt Van Liempt, medeoprichter en voormalig hoofdredacteur van de tv-rubriek NOVA, bekend om haar onthullingen.
De auteur van geschiedenisboeken over onder meer de Tweede Wereldoorlog en Indonesië kijkt net als veel journalisten en historici uit naar de overheidsarchieven die uit de jaren 1939, 1964 en 1989 openbaar worden gemaakt. Het zijn de jaren van de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog (1939), het jaar van het omstreden huwelijk van prinses Irene en Carlos Hugo de Bourbon de Parme (1964) en het jaar van de Duitse eenwording na de val van de Muur (1989).
Van Liempt is vooral benieuwd naar wat naar buiten komt over het Nederlandse standpunt over de Duitse eenwording. Lubbers gaf net als de Britten na de val van de Muur aan geen voorstander te zijn van een hereniging van Oost- en West-Duitsland, tot woede van de toenmalige bondskanselier Helmut Kohl. „Dat blijft een pikante kwestie”, zegt Van Liempt. „Misrekeningen van staatslieden blijven altijd interessant. Door zijn standpunt waren zijn kansen verkeken als voorzitter van de Europese Commissie. Dat werd de Belg Dehaene.”
Zijn belangstelling gaat verder uit naar het jaar 1964, het jaar van het huwelijk van prinses Irene, die zich tot het katholicisme bekeerde om Carlos Hugo te kunnen trouwen. Zij zag daarom af van een eventuele troonopvolging. Van Liempt vreest echter dat die archiefstukken nog niet openbaar zullen worden vanwege de speciale regels voor het Koninklijk Huis. „Maar als die gang van zaken eenmaal openbaar wordt, dan zullen we daar met z’n allen nog van staan te kijken”, zegt hij.
Van de openbaarmaking van de archieven van oud-minister Joseph Luns uit 1964 verwacht Van Liempt daarentegen niet veel. Over Luns is in 2010 een biografie verschenen, waarvoor de auteur Albert Kersten toegang heeft gehad tot diens archieven. „We weten al dat het een buitengewoon reactionaire man was die politiek veel kwaad heeft gedaan.”