De bezetters hebben het stuk grond verdeeld in kleine zogenoemde erfjes, waarop deze week de eerste ‘bebouwing’ zou moeten verschijnen. De landbezetters hadden zich ten doel gesteld Kerst door te brengen „in onze eigen huisjes op ons eigen erfje.”

De bezetting begon woensdag met vijftig mensen. Aan het einde van de week was de groep bezetters uitgeroeid tot 6000 meestal straatarme krottenwijkbewoners. Initiatiefnemer Gott­hard Kandum: „Wij willen ons eigen erf. Een plek waar we ons thuis kunnen voelen. Dat is ons geboorterecht als oorspronkelijke bewoners van Namibië.”

De landbezetters hebben op hun stuk land inmiddels met lange stokken meer dan duizend ‘erfjes’ begrensd.

Initiatiefnemer Gotthard Kandum is leider van de piepkleine, radicale partij Christendemoctratische Stem (CDV). De partij was bij de onlangs gehouden landelijke verkiezingen nog niet eens goed voor één zetel in het parlement. Het feit dat zich binnen enkele dagen duizenden landlozen bij zijn initiatief hebben aangesloten, bewijst echter dat zijn standpunt over het te langzame verloop van het landhervormingsproces in Namibië veel steun krijgt.

Kandum: „Dit is een echte bezettingsactie van Namibiërs die het beu zijn om zo lang te moeten wachten op een eigen stukje grond om een huisje op te bouwen. Wij zijn gedwongen om in krottenwijken te wonen in huisjes met dusdanig dunne wanden dat de buren alles van je kunnen horen. Genoeg is genoeg.”

Kerstverlof

De gemeente Swakopmund ondernam de afgelopen week nog geen actie tegen de landbezetting. De gemeenteraad is met kerstverlof. In januari wordt besloten hoe om te gaan met deze voor Namibië nieuwe ontwikkeling.

De bezettingsactie doet de discussie in Namibië over landhervormingen weer oplaaien. Bij de vrijheidsstrijd die in 1990 leidde tot de onafhankelijkheid van Zuid-Afrika speelde landbezit een grote rol. De helft van de voor landbouw beschikbare grond was op dat moment in het bezit van 3500 vooral blanke boeren. Namibië bestaat voor een groot deel uit onbewoonbare woestijn.

Uiteindelijk werd besloten tot landhervorming volgens het principe van vrijwillige verkoop van land door grootgrondbezitters. De regering koopt land op en verdeelt dat onder landloze Namibiërs. Er zijn echter nog maar zo’n duizend zwarte boeren met commerciële boerderijen op land dat voordien het eigendom was van enkele blanke boeren.

Voor veel van de straatarme landlozen gaan de landhervormingen veel te langzaam. De algemene klacht is dat de elite (veelal rijke blanken, maar ook steeds meer rijke zwarten) het bruikbare land bezit en dat het grootste deel van de oorspronkelijke bewoners landloos is en blijft.

Elitewijk

Er is in Namibië al vaker gedreigd met het bezetten van land. Begin november voegde Job Amupanda de daad bij het woord. Hij bezette een stukje grond in een elitewijk van de hoofdstad Windhoek. Amupanda was een jeugdleider bij Swapo, verreweg de grootste politieke partij van Namibië. Hij werd direct uit de partij gezet.

Amupanda startte een Facebookactie waarbij hij landloze Namibiërs uitnodigde om een stukje land te claimen. Dat konden ze heel eenvoudig doen door een op Facebook geplaatst aanvraagformulier te downloaden, te ondertekenen en massaal in te leveren. Enkele weken later, op 24 november, leverden ruim 14.000 landloze jongeren na afloop van een massale optocht een aanvraagformulier in bij het gemeentehuis van Windhoek.

De actie heeft zich inmiddels uitgebreid naar andere steden in Namibië, waar duizenden landloze jongeren ook aanvraagformulieren voor hun eigen ‘erfje’ inleveren bij gemeentehuizen.

Amupanda heeft de gemeente van Windhoek zeven maanden de tijd gegeven om te reageren op de 14.000 aanvragen voor een stukje land in en rond de hoofdstad.