Kay herhaalde daar wat hij al eerder in verschillende interviews had gezegd. Namelijk dat hij na maanden onderzoek tot de conclusie is gekomen dat Irak bij het begin van de oorlog waarschijnlijk niet over grote hoeveelheden chemische en biologische wapens beschikte, zoals de Amerikaanse inlichtingendiensten hadden gesuggereerd. „Het blijkt dat wij het allemaal bij het verkeerde eind hadden en dat geldt ook voor mijzelf”, aldus Kay.

De vermeende aanwezigheid van massavernietigingswapens was het belangrijkste argument waarmee president Bush en zijn naaste medewerkers vorig jaar de invasie van Irak rechtvaardigden. Kay noemt het „zeer verontrustend” dat de Amerikaanse inlichtingendiensten er zo naast zaten. Hij pleit daarom voor een onafhankelijk onderzoek, omdat hij niet gelooft dat eigen onderzoek de waarheid aan het licht kan brengen.

„In organisaties waar geheimhouding gebruikelijk is, kan zulk onderzoek beter door een buitenstaander worden gedaan. Die verkeert bovendien in een betere positie om aanbevelingen voor hervormingen te doen”, aldus Kay na vragen hierover van senator John McCain. De Republikeinse regering voelt weinig voor een onafhankelijk onderzoek tijdens een verkiezingsjaar. Als zou blijken dat de regering Bush de inlichtingendiensten onder druk heeft gezet of het beschikbare informatiemateriaal eenzijdig heeft geïnterpreteerd, zal dat zeker door zijn Democratische tegenstanders tegen hem worden gebruikt.

Witte-Huiswoordvoerder Scott McClellan zei woensdag dat de regering eerst het eindrapport wil afwachten van de Amerikaanse wapeninspecteurs, die sinds het vertrek van David Kay onder leiding staan van Charles Duelfer. Deze wil geen termijn geven waarop het werk van de Amerikaanse wapeninspecteurs in Irak volledig afgerond kan zijn. Volgens Kay zal het waarschijnlijk nooit helemaal duidelijk zijn in hoeverre Irak wapens had of plannen smeedde om verboden wapensystemen te produceren.

„Dat komt vooral omdat men er niet in slaagde om onmiddellijk na de val van het regime van Saddam Hussein de orde te herstellen. Door de daaropvolgende plunderingen is veel materiaal verloren gegaan. Mogelijk voor een deel gericht vernietigd om activiteiten van Saddams regime verborgen te houden”, aldus Kay woensdag. Hiermee uitte hij duidelijke kritiek op het Amerikaanse leger, dat weinig ondernam om de chaotische situatie in Irak aan te pakken na het verdwijnen van Saddam Hussein.

Kay benadrukte overigens dat hij niet de indruk heeft dat de Amerikaanse regering de inlichtingendiensten onder druk hebben gezet om „feiten” te produceren die nuttig waren als onderbouwing van het beleid tegenover Irak.

Vooral de Democraten ondersteunden Kay woensdag in zijn voorstel voor een onafhankelijk onderzoek. „Onze inlichtingendiensten werden verrast door de septemberaanslagen in 2001 en blijken nu in Irak wapens ontdekt te hebben die niet bestaan. Als deze miskleunen geen aanleiding zijn voor een onafhankelijk onderzoek plus een ingrijpende hervorming, dan weet ik het niet meer”, aldus senator Tom Daschle, leider van de Democratische fractie in de Senaat.