Met deze maatregel hoopt de centrale bank de pijlsnelle waardedaling van de Russische roebel te kunnen stoppen. Gisteren zakte de waarde van deze munt met 10 procent. Dat is de grootste daling sinds 1998. Gistermiddag waren er voor het eerst meer dan 59 roebels nodig om 1 dollar te kopen.

De centrale bank probeert nu „inflatierisico’s en een verdere waardedaling van de roebel” te voorkomen door de rente te verhogen. Het is doel is dat de Russen minder geld uitgeven en meer gaan sparen en tevens dat er weer meer geld uit het buitenland wordt aangetrokken. Financiële experts zijn er echter lang niet zeker van dat dit ook gaat gebeuren.

De roebel staat zwaar onder druk door de grote onzekerheid over de Russische economie, de westerse sancties tegen Rusland en de stevige daling van de olieprijs. Die staat op een historisch laag punt.

De waarde van de Russische munt is sinds het begin van het jaar al met meer dan 45 procent gedaald ten opzichte van de dollar. De centrale bank probeerde de roebel te stabiliseren door hiervoor ook al meerdere keren de rente te verhogen. Ook kocht de bank op internationale markten roebels op. Maar dat had tot nu toe nog niet het gewenste effect.

Naast het gedrag van speculanten die gokken op een verdere waardedaling van de roebel, is een voorname factor dat de Russische bevolking zelf het vertrouwen lijkt te verliezen in haar nationale munt. Russen die beschikken over enig kapitaal vluchten in dollars. De centrale bank schat dat deze kapitaalvlucht dit jaar oploopt tot 134 miljard. Dat is vrijwel gelijk aan de uitstroom in 2008, het jaar dat de crisis uitbrak.

Wanneer het gebrek aan vertrouwen niet snel omgebogen wordt, verwachten deskundigen dat de kapitaalvlucht nog verder zal toenemen. Het totaalbedrag dat Russen hebben aan privévermogen in roebels bedraagt 1,5 biljoen. Wanneer ze dat omzetten in dollars, zou dat de reserve aan deviezen met 20 miljard reduceren. Natuurlijk zal niet elke Rus dat doen, maar het tekent wel de penibele situatie waarin de Russische economie verkeert.

De renteverhoging zal de vlucht in dollars afremmen. Maar ze is niet afdoende. Wanneer bedrijven hun schulden willen aflossen, hebben ze vaak harde valuta, lees: dollars, nodig. Vandaar dat het algemeen gevoelen is dat de renteverhoging slechts op de korte termijn helpt maar geen soelaas biedt op de langere.

Vooralsnog lijkt de paniek in Moskou vooral voor Rusland gevolgen te hebben. Door de gierende inflatie lijdt de gewone Rus de meeste pijn. Maar het is te gemakkelijk om te veronderstellen dat dit geen effect zal hebben op de wereldeconomie. Daarvoor is Rusland een te grote speler in het internationale economische krachtenveld.

Wanneer het vertrouwen van de Russen in hun eigen munt zich niet snel herstelt, zal dat de wereldeconomie doen haperen. Dat is fnuikend, juist nu er sprake is van enig herstel. Paniek in Moskou kan zomaar leiden tot paniek in Frankfurt, Londen, New York en Amsterdam.