Commentaar: Val burgemeester Hoes toont grote invloed van sociale media
Burgemeester Onno Hoes (VVD) van Maastricht vertrekt. Hij zal nog eventjes de scepter in het stadhuis blijven zwaaien, maar als zijn opvolger benoemd is, trekt hij de deur van het gemeentehuis definitief achter zich dicht.
Het was eigenlijk de enige beslissing die hij, nadat er opnieuw ophef in de media was ontstaan over zijn privéleven, kon nemen. Een burgemeester moet van onbesproken gedrag zijn en dat is Hoes al enige tijd niet meer. Hoe je ook over zijn homoseksuele levensstijl denkt: zijn positie was simpelweg onhoudbaar geworden nadat een twintigjarige jongeman chats met de burgemeester had gepubliceerd en in samenwerking met de tv-rubriek PowNews geheime filmopnamen van hem had gemaakt waarbij hij seksueel getinte opmerkingen maakte en zich laatdunkend over de gemeenteraad van Maastricht uitliet.
Er zijn inmiddels media die de affaire-Hoes als voorbeeld noemen van het feit dat we in Nederland overgegaan zijn naar een andere vorm van democratie. De sociale media –WhatsApp, Twitter en Facebook– zorgen er namelijk voor dat gezagsdragers vrijwel realtime gemonitord worden. Dat geldt voor gekozen politici, maar ook voor benoemde burgemeesters. Vroeger werden ze eens in de zoveel tijd beoordeeld op hun daden tijdens de verkiezingen. Nu worden ze bijna rechtstreeks gevolgd door kritische onderdanen die iedere (mis)stap verslaan via Twitter of Facebook.
Hier moet echter wel direct bij opgemerkt worden dat de manier waarop de jongeman burgemeester Hoes via een verborgen camera heeft ‘ontmaskerd’ uiterst laakbaar is. Dat hij zich dan in de media ook nog opwerpt als een soort hoeder van de democratie zou lachwekkend zijn als het niet zo triest was. Als onze democratie bewaakt moet worden door dit soort mensen en met deze methodes dan zijn we op een absoluut constitutioneel dieptepunt aanbeland.
Al veel langer is het bekend dat de sociale media een enorme invloed kunnen hebben op de beoordeling van politici. Ieder optreden, ieder gebaar wordt gezien, vastgelegd en direct met iedereen gedeeld. En dus ook iedere misstap, iedere minder goed gekozen opmerking. En naar aanleiding van hoe iemand in de publiciteit komt, krijgt hij waardering of hoon over zich heen. Zo bezien, telt ons land inmiddels zo’n 16 miljoen journalisten.
Een goed voorbeeld van de hyperige benadering van gezagsdragers is het rumoer rond het optreden van minister Timmermans rond de ramp met de MH17. Hij kreeg waardering toen hij een emotionele toespraak in de Verenigde Naties hield. En hij maakte een diepe val toen hij in een praatprogramma op tv iets zei wat niet bekend had mogen worden.
Het spreekwoord luidt dat hoge bomen veel wind vangen. Mede door de sociale media hoeft die boom in 2014 helemaal niet meer hoog te zijn om wind te vangen. Sterker: het trillen van een grassprietje wordt nog opgemerkt in onze millimeterdemocratie.
Het optreden van de ‘ontmaskeraar’ van burgemeester Hoes mag echter beslist niet de geschiedenisboeken ingaan als voorbeeld van hoe het zou moeten. Eerder als voorbeeld van hoe het níét moet. En ook niet mág.