Het Witte Huis geeft geen gehoor aan oproepen van mensenrechtenorganisaties en de Verenigde Naties om te kijken of verantwoordelijken kunnen worden vervolgd, schrijft persbureau Bloomberg. De voorvechters van de mensenrechten vestigen hun hoop dan ook meer op civielrechtelijke zaken in de Verenigde Staten, of vervolging in de landen waar de CIA er clandestiene gevangenissen op nahield.

„Er was een duidelijk beleid opgesteld op hoog niveau in de regering van Bush dat systematische misdaden en grove schendingen van de mensenrechten toestond. De individuen verantwoordelijk voor deze criminele samenzwering moeten worden berecht, en zouden straffen moeten krijgen die horen bij dergelijke misdaden”, stelde mensenrechtenrapporteur Ben Emmerson van de VN dinsdag.

Van justitie in de VS hoeft hij niets te verwachten. Federale aanklagers hebben al laten weten niet van zins te zijn eerdere onderzoeken te heropenen. Het ministerie van Justitie sloot in 2012 een onderzoek af naar de CIA-praktijken en kwam tot de conclusie dat er waarschijnlijk te weinig toelaatbaar bewijs is om een zaak op te kunnen bouwen. Dat onderzoek wordt niet heropend.

Ook de huidige baas van de CIA, John Brennan, hoeft niet te vrezen voor zijn functie. Volgens een hooggeplaatste functionaris blijft hij het vertrouwen houden de president, hoewel hij onder president George W. Bush diende als antiterreuradviseur en een fervent verdediger was van het programma. Het Amerikaanse inlichtingenwezen verwacht ook niet dat er veel personele veranderingen plaatsvinden na de publicatie. De meeste verantwoordelijken zitten overigens al niet meer op hun post.

De CIA heeft beterschap beloofd en bestrijdt tegelijkertijd de vernietigende conclusie dat het programma niets bruikbaars heeft opgeleverd. Het „hielp om aanvalsplannen te dwarsbomen, terroristen op te pakken en levens te redden”, aldus Brennan.