Een hoogbejaard echtpaar (88 en 89 jaar) uit het Friese Dantumadiel had de zaak aangespannen, omdat de gemeente huishoudelijke hulp vanaf 1 januari niet meer wilde vergoeden. Een algemene bezuinigingsmaatregel als gevolg van de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) die alle burgers in een gemeente treft, kan niet, aldus de rechtbank. Gemeenten moeten kijken naar persoonlijke situaties van mensen. Dat het echtpaar eigen vermogen heeft in de vorm van een huis, mag daarbij geen rol spelen.

De uitspraak heeft voor veel gemeenten gevolgen. Zeker een kwart van alle gemeenten overtreedt de wet door het schrappen van huishoudelijke hulp, stelt Ieder(in), koepelorganisatie van chronische zieken en mensen met een beperking. ‘Dantumadiel’ was een landelijke testcase voor de koepel.

„Gemeenten zijn nu hopelijk gewaarschuwd dat zij niet zonder gedegen vooronderzoek zomaar de huishoudelijke hulp mogen schrappen”, aldus directeur Liane den Haan van ANBO, de belangenorganisatie voor ouderen. FNV Zorg roept mensen op massaal bezwaar te maken als gemeenten zomaar met de thuiszorg stoppen. Mezzo, de landelijke vereniging voor mantelzorgers en vrijwilligerszorg: „Deze uitspraak is niet alleen belangrijk voor de cliënt, maar ook voor mantelzorgers. Huishoudelijke hulp is namelijk een belangrijke vorm van ondersteuning voor mantelzorgers.”

Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) is tevreden met de uitspraak. „De rechter oordeelt in lijn met wat in de wet staat en daar ben ik wel blij mee”, zei hij. „Gemeenten mogen niet zomaar stoppen met huishoudelijke hulp”, aldus de bewindsman. „Dat mag pas na zorgvuldig onderzoek. Het oordeel is dus in lijn met wat ik eerder gezegd heb. De wet is helder.”

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten stelt in een reactie: „De VNG constateert dat het hier één voorlopige uitspraak van één rechtbank betreft. De definitieve uitspraak wordt binnenkort verwacht. De VNG kijkt uit naar deze uitspraak omdat die voor iedereen duidelijkheid geeft.”