Raadslid over affaire-Hoes: Burgemeester heeft voorbeeldfunctie
MAASTRICHT. Opnieuw is de homoseksuele burgemeester Onno Hoes (53) van Maastricht in opspraak. Weer is er ophef over zijn contacten met een jongeman. Moet Hoes het veld ruimen?
„Pijnlijk.” Zo noemde PvdA-fractievoorzitter F. Bastiaens woensdagavond namens alle Maastrichtse raadsfracties de commotie rond de burgemeester.
Hoes (VVD) heeft het andermaal aangelegd met een jongeman, dit keer de 20-jarige Robbie Hasselt uit Almere. De jongeman klapt op zijn website uit de school over zijn privécontacten met de burgemeester. Hasselt maakt Hoes verwijten. „De burgermeester heeft geen tijd voor zijn stad, maar wel om af te spreken met mij.” Hoes zou de jongeman zijn werkagenda hebben laten zien. Ook zou Hoes voorrang geven aan een privé-ontmoeting met Hasselt boven een media-optreden.
Hasselt nam contacten met Hoes op met een verborgen camera. Tv-programma Pownews zond woensdagavond beelden uit. Het lijkt erop dat de burgemeester zich denigrerend over de gemeenteraad uitlaat. Hoes zegt onder meer iets als: „Als ze van me af willen, zullen ze moeten uitkopen.” Te horen is ook dat hij expliciet seksueel getinte opmerking maakt. Een woordvoerster van Hoes noemde woensdag de zaak een privékwestie en wilde geen mededelingen doen.
Hoes gaat niet voor het eerst over de tong. Een jaar geleden ontstond opschudding toen een foto opdook waarop de burgemeester in een Maastrichts hotel een jongeman, de 25-jarige Ruud Schepers, zoent. Hoes was destijds nog gehuwd met tv-bekendheid Albert Verlinde.
Heeft Hoes het verbruid als burgemeester? Zonder meer, zegt mr. Kitty Nuyts van de Liberale Partij Maastricht (1 van de 39 zetels). „Na de affaire een jaar geleden vond onze partij al dat hij weg moest.”
Door privé in zee te gaan met onbekenden loopt de burgemeester „risico”, zegt Nuyts. „Een burgemeester oefent een openbare functie uit. Ik weet niet wat hij allemaal bespreekt met die jongetjes. Je weet niet wat vreemden naar buiten brengen.”
De burgemeester heeft een voorbeeldfunctie, benadrukt ze. „Onno wil Onno zijn. Maar zijn gedrag past niet bij de functie van burgemeester. Je verandert de aard van het beestje niet. Seksueel getinte opmerkingen van Hoes zijn in de openbaarheid gekomen. Die blijven hangen. Ik wil zijn woorden niet herhalen. Stel dat hij nu in gesprek gaat met de gouverneur of met iemand van een ministerie. Dan is hij toch niet meer geloofwaardig?”
De „laatdunkende” manier waarop Hoes zich volgens het raadslid uitlaat over de Maastrichtse gemeenteraad is „volkomen respectloos.” Een jaar geleden waarschuwde de raad Hoes dat de zoen-affaire een zaak was van eens maar nooit weer. Nuyts: „Als de raad zijn gedrag nu weer slikt, verliest de raad haar geloofwaardigheid. Dan gaat het hier bergafwaarts.”
Een ander geluid komt van politicoloog prof. dr. Marcel Boogers, specialist op het gebied van gemeentepolitiek. „Je zult mij niet horen zeggen dat Hoes weg moet.”
In de huidige affaire valt Hoes wat Boogers betreft „niets aan te rekenen.” Of de geloofwaardigheid van de burgemeester is aangetast? Na enig nadenken: „Nee. Dat hij als vrijgezel op vrijerspad gaat neemt niemand hem kwalijk. Ook een vrijgezelle homoseksuele burgemeester heeft recht op een privéleven.” Boogers heeft er geen goed woord voor over dat de 20-jarige Robbie Hasselt de burgemeester in het geniep filmde. „Dat vind ik ranzig. Het is een onfrisse toestand.”
Van een iets ander kaliber vindt Boogers Hoes’ homo-activiteiten van vorig jaar. „Hij opereerde toen onhandig. Hij zoende in een Maastrichts hotel met een jongeman terwijl hij getrouwd was. Daar werd een foto van gemaakt. Ook bleek op internet op een homo-app een profiel-foto van Hoes te staan. Daarover ontstond opschudding.”
De politicoloog kan zich voorstellen dat Hoes zich achter zijn oren krabt over zijn burgemeesterspost. „Wil je in deze context nog burgemeester zijn? Hoes ligt onder een vergrootglas. Hij zit helemaal klem. Heeft hij nog ruimte voor een privéleven?”
Boogers tilt niet zo zwaar aan het kennelijke feit dat de burgemeester aan de jongeman uit Almere een (deel van een) werkagenda toonde. „Zolang Hoes in de privésfeer geen gevoelige informatie doorgeeft, valt het wel mee.”
De politicoloog is er niet van overtuigd dat Hoes zich laatdunkend over de gemeenteraad heeft uitgelaten. „Uitspraken van de burgemeester kunnen een eigen leven gaan leiden. Je zult zijn opmerkingen in hun context moeten zien.”
Ook plaatst Boogers kanttekeningen bij de kritiek dat Hoes zakelijke activiteiten zou verwaarlozen en voorrang zou geven aan zijn privécontacten met de 20-jarige jongeman. „Een burgemeester moet natuurlijk altijd bereikbaar zijn. Maar ook een heteroseksuele burgemeester ruimt tijd in voor privézaken, zoals het begeleiden van zijn kinderen naar het zwembad. Doordat er nog enig taboe ligt op homoseksualiteit, krijgt het privéleven van Hoes extra aandacht.”
In onder meer de RD-achterban bestaan bezwaren tegen homoseksuele gedragingen. Hoe taxeert Boogers dat? „Ik weet die opvattingen in de maatschappij leven. In orthodox-protestantse kringen, maar ook onder orthodox-katholieken. Maar mag de burgemeester dan alleen heteroseksueel zijn? Nee. Dat is voor mij een principieel punt. In Nederland werkt het zo niet. Ook een homoseksuele burgemeester mag handelen naar zijn gevoelens. Maakte Hoes onzedelijke opmerkingen? In dit land hoeven burgemeesters geen kuisheidsgelofte te doen. Wellicht zullen mensen vinden dat hij misschien niet handig opereert en wel erg veel met bijzaken bezig is. Veel Nederlanders redeneren ook: Gun die Hoes zijn privéleven. Zo denk ik er ook over.”
Of de Maastrichtse gemeenteraad de burgemeester na de jongste affaire de bons zal geven, hangt ook af van de vraag hoe Hoes „op andere fronten” in de lokale politiek actief is, tekent Boogers aan. „Als er al kritiek is op Hoes, kan deze kwestie heel makkelijk worden gebruikt om van hem af te komen.”