„Naar mijn smaak is het té stil in de kerken, over de participatiesamenleving zou best meer gediscussieerd mogen worden”, aldus Slob, die de ruim 900 bezoekers in de Utrechtse Jaarbeurs als eerste toesprak.

Met het oog op de komende participatiewet, zei de parlementariër van de ChristenUnie dat de participatiesamenleving voor kerken zowel kansen als bedreigingen oplevert. „Omdat de nood zowel dichtbij alsook veraf soms zo overstelpend groot is, lopen de kerken het gevaar te veel op hun bordje te nemen. Kerken en diaconieën moeten realistisch onderkennen wat zij wel en wat ze niet aankunnen.”

Op de vraag of het juist is dat kerken straks taken overnemen die toch typische overheidstaken zijn, antwoordde Slob dat het idee van de participatiesamenleving –een jaar geleden door de overheid als iets nieuws gepresenteerd– helemaal niet zo nieuw is. „Ooit werd het werk van barmhartigheid alleen maar door de kerk gedaan. Daarna is de tijd gekomen dat de overheid al deze taken overnam en nu is de overheid weer bezig om deze taken weer terug te hevelen naar de samenleving.”

Noodopvang

Christenen ondernemen indrukwekkende maatschappelijke initiatieven voor noodopvang en hulpverlening, aldus de CU-leider. „De voedselbank is een van de vele voorbeelden. Dat de voedselbank tot de snelst groeiende banken behoort, is echter niet iets om trots op te zijn.” Behalve de voedselbank noemde de CU-politicus de maatschappelijke hulpverlening van onder andere het Scharlaken Koord, een organisatie die door hulp te bieden aan meisjes en vrouwen in de prostitutie moderne vormen van slavernij durft te bestrijden.

Vanwege haar strijd voor fatsoenlijke opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers mocht Geesje Werkman, medewerker van Kerk in Actie, van Slob beslist „een nieuwe held” worden genoemd. Slob prees de „koppige strijd” van Werkman voor het recht op „bad, bed en brood” van al dan niet uitgeprocedeerde asielzoekers.

Asielzoekers

Verhalenverteller en kerkjournalist Kees Posthumus interviewde Werkman over haar inzet voor de opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. Werkmans inzet leidde tot het indienen van een klacht tegen de Nederlandse staat bij het Europees Comité voor de Sociale Rechten. Werkman: „Wij konden die klacht alleen indienen omdat lokale kerken zich hadden ingezet voor de asielzoekers. Juist vanwege die daadwerkelijke hulp van lokale kerkgemeenschappen, werden wij bij het Europese Hof in Straatsburg als een betrokken partij erkend.”

Het recht op huisvesting is volgens Werkman „een mensenrecht. Daarom schendt Nederland de mensenrechten. Ook al blijft de Nederlandse overheid aarzelen en is de staatssecretaris Teeven vooralsnog niet van zins zijn beleid te veranderen, toch blijft de uitspraak van Straatsburg recht overeind staan en kunnen wij niet anders concluderen dan dat Nederland de mensenrechten schendt.”

Dienstverlenend

Van de zestien workshops, had de workshop ”Zorgzame kerk” een recordaantal van 150 deelnemers. Aan de hand van vier deelprojecten legden Anneke van der Velde en Jenneke Span in deze workshop uit wat de geëigende rol van kerk in de toekomstige participatiesamenleving is.

In het project ”Kerk als schakel” werd nagedacht hoe een kerkgebouw dienstverlenend in een bepaalde wijk aanwezig kan zijn. De workshopleiders benadrukten dat de kerk geen „gaatjesstopper” is, maar altijd „kerk-eigenwijs” werkt.

De kerk mag zich wat Van der Velde en Span betreft nooit op het professionele hulpverleningsvlak begeven. Verder vertellen de twee over het deelproject ”Zorgmaatjes” waarbij vanuit de kerkelijke gemeente vrijwilligers aan vereenzaamde zorgbehoeftige mensen worden gekoppeld.