„Rapport van Hutton spaart premier Blair”
Het woensdag te verschijnen onderzoeksrapport over de zelfmoord van de Britse wapenexpert David Kelly zal de positie van premier Blair niet onderuit halen. Dat berichten The Sunday Telegraph en The Observer in de jongste edities.
Blair zal wel kritiek krijgen op de wijze waarop hij en zijn collega’s de kwestie hebben behandeld, maar een keiharde veroordeling van Blair als persoon blijft achterwege.
De kranten baseren zich op kringen rond de premier. Die hebben gezegd dat de leider van het onderzoek, Lord Hutton, brieven heeft gestuurd naar verscheidene hoofdrolspelers in het drama. Daarin worden ze ingelicht over een ophanden zijnde veroordeling in het rapport. Blair heeft een dergelijk schrijven niet ontvangen, maar bijvoorbeeld minister van Defensie Hoon en verscheidene BBC-kopstukken wel.
De BBC beweerde vorig jaar in een reportage dat de Britse regering de dreiging van het Iraakse wapenarsenaal bewust had aangedikt om een oorlog tegen het regime van Saddam Hussein te rechtvaardigen. Het ministerie van Defensie liet daarop uitlekken dat Kelly de anonieme bron voor het verhaal was.
De parlementaire Inlichtingen en Veiligheidscommissie (ISC) stelde een onderzoek in naar de aantijgingen en onderwierp Kelly aan een messcherp verhoor. Enkele dagen later werd de ambtenaar met een doorgesneden pols in de bossen van Oxfordshire gevonden.
Hutton kreeg de opdracht opheldering te bieden over alle omstandigheden rond de dood van de wapenexpert. Hoewel vrijwel zeker is dat Kelly zelfmoord pleegde, moet de onderzoeksrechter duidelijkheid geven over de vraag of de ambtenaar het slachtoffer is van een politiek spel. Ook de bewering dat de Iraakse dreiging is aangedikt, houdt Hutton opnieuw tegen het licht. De rol van de BBC krijgt eveneens aandacht.
Direct na de dood van Kelly ontkende Blair ten stelligste dat hij toestemming had gegeven om diens naam naar de pers te laten uitlekken. Tijdens de verhoren gaf de premier wel toe dat hij opdracht had gegeven Kelly’s naam te bevestigen als een journalist die zou voorleggen.
Veel Britten denken dat Blair heeft gelogen over zijn rol. Uit een zondag verschenen peiling blijkt dat 56 procent van de Britse bevolking vindt dat Blair moet opstappen als Hutton hem beticht van liegen.
De algemene verwachting is dat minister Hoon zeker het veld zal moeten ruimen. Blair zou nog overwegen hem een andere ministerspost geven, mogelijk in Noord-Ierland.
De premier erkende zondag in een vraaggesprek met The Observer dat zijn integriteit als premier deze week op het spel staat. Hij beschouwt het rapport vooral als een oordeel over zijn politiek omstreden beweringen omtrent de dreiging die uitging van de Iraakse massavernietigingswapens.