IJzige kou houdt New Hampshire meer bezig dan voorverkiezing
Weet u al op wie u dinsdag gaat stemmen? „Als ik ga stemmen, dan wordt het waarschijnlijk Howard Dean, maar dat bekijk ik morgen nog wel. Eerst zien of alles functioneert en of de auto het morgen doet”, aldus Thomas Pliance in het gehucht Alstead in de Amerikaanse staat New Hampshire.
De auto is belangrijk, want Pliance en zijn vrouw Nancy moeten naar het naburige stadje Walpole om hun stem uit te brengen. Hun stem in de eerste echte voorverkiezing van het Amerikaanse verkiezingsproces dat aan het eind van het jaar moet leiden tot een nieuwe Amerikaanse president of tot de verlenging van de ambtsperiode van George Bush. New Hampshire is traditiegetrouw de eerste staat waar Democraten en Republikeinen naar de stembus gaan om hun voorkeur uit te spreken.
Begin vorige week begon het selectieproces al met de zogeheten ”caucus” in Iowa, maar dat was geen werkelijke verkiezing. Daar ging het om lokale vergaderingen, waarbij men debatteerde over de beste kandidaat. Aanhangers van een kandidaat verzamelden zich in een bepaalde hoek van de zaal. Zo werd op meer dan 2000 plaatsen gedebatteerd, waarna senator John Kerry uit Massachusetts na al dat gepraat en gedebatteer als winnaar uit de bus kwam.
Als winnaar van de Democratische kandidaten welteverstaan. Bij de Republikeinen is de race al beslist. Winnaar bij hen is George Bush, wiens kandidatuur voor de presidentsverkiezing geen werkelijke oppositie ontmoet. „Dat is een raar systeem daar in Iowa. Wij stemmen hier tenminste normaal en daarom vormt de stemuitslag bij ons het werkelijke begin van de verkiezingen dit jaar”, aldus Pliance. Het is goed dat veel bewoners van Iowa hem niet horen, want die beschouwen hun antieke selectiesysteem ook als het begin van het vierjaarlijkse verkiezingsproces.
Howard Dean is de oud-gouverneur van Vermont, een buurstaat van New Hampshire. Volgens Thomas Pliance was hij een goed bestuurder, vandaar dat Dean zijn stem krijgt. Nancy is nog niet zeker van haar zaak. „Senator John Edwards (Noord-Carolina - red.) lijkt mij de eerlijkste van het hele stel. Maar ja, weet je, politici beloven altijd veel maar als ze eenmaal gekozen zijn, komt daar meestal weinig van terecht. Ik weet het nog niet, ik moet er nog over nadenken”, aldus Nancy.
De kou is inderdaad een ernstige concurrent van de kandidaten hier. New Hampshire kent gewoonlijk koude winters, maar nu de temperaturen ’s nachts 20 graden onder nul bereiken, zijn veel mensen meer bezig met het weer dan met de voorverkiezing. „Zelfs als je de verwarming ’s nachts aanlaat, lijkt het wel of die kou in de nachtelijke uren alle warmte je huis uit zuigt”, meent Dan Fordman uit Keene. Voor hem is de keuze dinsdag overigens niet moeilijk. Fordman is een overtuigde Republikein en hij is trots op ’zijn’ president. „Bush doet het goed en ik denk niet dat de Democraten hem uit het Witte Huis kunnen verjagen”, aldus Fordman.
De Democraten denken daar anders over. Zij hebben het sneeuwlandschap van New Hampshire omgetoverd tot een soort bollenveld vol stemborden. ”Stem Dean, Kerry, Lieberman, Edwards, Clark, Kucinich”, alles vrolijk in rood-wit-blauw, slechts hier en daar afgewisseld met een enkel bord voor George Bush. Er is geen enkel bord te vinden voor Al Sharpton, de zwarte dominee uit New York, die Iowa ook al heeft overgeslagen. „Voor Sharpton had het weinig zin om hier campagne te voeren. New Hampshire heeft nauwelijks zwarte bewoners. Hij kan z’n geld en energie beter aan andere staten besteden”, meent politiek analist Stephen Hess van het Brookings Research Instituut in Washington.
Voor Daniel Rubin is de keuze niet moeilijk. Hij trotseert met een groep jongeren op het grote plein bij het postkantoor van Keene de bittere kou door met borden te werven voor senator John Kerry uit het naburige Massachusetts. „Kerry is een goeie kerel en de enige kandidaat die werkelijk presidentieel overkomt”, aldus een enthousiaste Rubin.
Zijn stadsgenoot John Morgan is minder stellig. „Ik vind geen van de Democratische kandidaten erg overtuigend. Het wordt dus wegstrepen. Misschien stem ik wel helemaal niet, ik moet er nog eens goed over slapen”, aldus Morgan, wiens neus net te zien is in z’n bontgevoerde parka.