Door Syrische ‘Libelle’ staan weduwen hun mannetje
GAZIANTEP (IPS). De burgeroorlog in Syrië heeft desastreuze gevolgen voor de meeste vrouwen, maar op de redactie van een Syrisch vrouwenblad denken ze ook dat het door elkaar schudden van traditionele rolpatronen voor sommige vrouwen juist bevrijdend kan werken.
Yasmine Merei coördineert de redactie van Saiedet Souria, een vrouwenblad dat eerder dit jaar het licht zag. „Veel Syrische vrouwen hebben de pech dat ze kostwinner van hun gezin zijn geworden omdat hun echtgenoot vermist, in de gevangenis zit, gewond of vermoord is”, vertelt ze. Daardoor kunnen vrouwen hun traditionele rol kwijtraken.
Het valt op dat weinig vrouwen op foto’s in het magazine hun hoofd bedekken. Ook Merei heeft onlangs, na ongeveer twintig jaar, haar hoofddoek afgedaan.
Hoewel ze op de redactie van Saiedet Souria niet terugdeinzen voor verhalen van vrouwen die erg hebben geleden, wil Merei vooral vrouwen informeren om hun een bredere kijk op de wereld te geven en een stem in een revolutie waarin hun standpunten nauwelijks gehoord zijn.
Zo vind je in het magazine naast een getuigenis van een vrouw die werd gemarteld in gevangenissen van het Syrische regime de recensie van ”De vrouw als Eunuch”, van de invloedrijke Australische feministe Germaine Greers, gevolgd door een interview met een politieagente in het door de rebellen gecontroleerde gebied. Er is ook een vaste column van een advocate die dertien jaar op politieke gronden achter de tralies zat.
Het magazine telt ongeveer vijftig pagina’s en heeft een oplage van 4500 à 5000 exemplaren per editie, waarvan er ongeveer 3500 in Syrië zelf worden verdeeld. De Facebookpagina van het blad heeft met meer dan 40.000 volgers een groter bereik. Dat is bijzonder voor een land waar Facebook en YouTube tussen 2007 en begin 2011 verboden waren, en waar internet en elektriciteit schaars zijn. Bovendien staat Syrië al vanaf het begin in 2006 op de zwarte lijst van Reporters Zonder Grenzen.
Saiedet Souria wordt uitgedeeld op markten en tijdens lokale bijeenkomsten, en op minstens één locatie hebben de vrouwen een systeem om het beperkt aantal beschikbare exemplaren aan elkaar door te geven. Het magazine wil Syrische vrouwen opnieuw vertrouwen in zichzelf geven. Dat vertrouwen werd ondermijnd door de oorlog en door het gebruik van religie om vrouwen te onderdrukken in islamitische gebieden. Toen Merei eerder dit jaar naar Syrië terugkeerde, trof ze een land aan dat naar het stenen tijdperk werd teruggebracht. „Ik ben een soennitische moslim, maar de islam daar is niet zoals ik die gekend heb.”
„Een van de grootste problemen is dat de Syrische intelligentsia in de gevangenis zit, naar het buitenland is gevlucht of is gedood”, vertelt een Syriër die het grootste deel van zijn leven in het buitenland verbleef maar recent terugkeerde. „Er schiet bijna niemand meer over om structuur te brengen, om ideeën naar voren te schuiven.” Ook dát wil het vrouwenblad aanpakken. Merei: „We willen Syriërs de kennis te geven die ze straks nodig hebben.”