Het was de afgelopen maanden betrekkelijk rustig in Zuid-Sudan. Betrekkelijk: want de strijd lag nooit stil. Bij verschillende incidenten vielen er vorige maand nog honderden doden. Door het regenseizoen waren veel wegen echter onbegaanbaar geworden, wat de strijd bemoeilijkte.

Nu de regens beginnen af te nemen, maken de strijdende partijen zich op om het slepende conflict met harde hand op te lossen. Jongens en mannen keren terug uit de vluchtelingenkampen om de wapens op te pakken. Van vredesbesprekingen willen ze niet weten.

De akkoorden die gesloten worden tussen de kemphanen, president Salva Kiir en voormalig vicepresisdent Riek Machar, blijken keer op keer een farce. Het jongste bestand van zaterdag werd 48 uur nadat het was gesloten alweer gebroken. Maandag braken er gevechten uit tussen regeringstroepen en opstandelingen waarbij zeker 29 strijders het leven lieten.

De strijdende partijen speelden elkaar daarbij de zwartepiet toe. Legerwoordvoerder Philip Aguer zei dat de opstandelingen weer waren begonnen met vechten, door de aanval te openen op stellingen van het regeringsleger in het noorden van de deelstaat Boven-Nijl. Een rebellenwoordvoerder zei dat het regeringsleger was begonnen. Ze zouden geprobeerd hebben olievelden op de opstandelingen te heroveren.

Het zaterdag in Ethiopië gesloten bestand was het derde sinds het conflict tussen Kiir en Machar in december uitbrak. „De partijen zijn gekomen tot een onvoorwaardelijk, volledig en onmiddellijk einde van alle vijandelijkheden”, verklaarde de belangrijkste regionale onderhandelaar, Seyoum Mesfin, zaterdag nog. Zo voorwaardelijk kan onvoorwaardelijk zijn.

Het samenwerkingsverband van Oost-Afrikaanse landen heeft gedreigd met economische en politieke sancties als de facties de strijdbijl niet zouden begraven. Het lijkt echter geen indruk te maken op het grondvlak, als het nieuws daar al doordringt.

Als gevolg van de burgeroorlog zijn er meer dan 10.000 mensen omgekomen en ruim 2 miljoen mensen op de vlucht geslagen. Tienduizenden van de vluchtelingen zijn naar Ethiopië getrokken, dat de stroom nauwelijks aankan. Nu er nog veel meer vluchtelingen bij lijken te komen, luiden hulporganisaties opnieuw de noodklok.

„Als er nog meer vluchtelingen bijkomen, zullen we niet in staat zijn voedsel te geven aan de nieuwkomers”, waarschuwde de Ethiopische landendirecteur Abu Dieng van het VN-Wereldvoedselprogramma deze week tegenover de Britse krant The Guardian. De afgelopen week trokken alweer zo’n 1000 Zuid-Sudanezen de grens over.

Het wrange is dat Zuid-Sudan als olieland veel potentie heeft om het land op te bouwen. Ook kreeg de regering vele miljoenen euro’s aan steun van donoren zoals Nederland. Nederland besloot in september echter om alle hulp aan de regering van Zuid-Sudan stop te zetten. Minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking hekelde het feit dat de regering al het geld in de oorlog lijkt te steken. Particuliere projecten blijft Den Haag overigens wel steunen.