Het totaalaantal doden onder de Amerikanen ligt nu op 505. Meer dan de helft van hen, 367, viel nadat president Bush op 1 mei verklaarde dat de grote krijgshandelingen voorbij waren. Onder de Britten viel 55 man, van wie 23 na 1 mei. Van de overige coalitiepartners vielen 40 militairen, onder wie de achttien Italianen die in november bij een aanslag om het leven kwamen. Deze aantallen bevatten niet alleen slachtoffers van gevechten en aanslagen, maar ook gevallen van zelfdoding.

De dodenaantallen aan Iraakse kant liggen veel hoger. Volgens schattingen van militaire experts zijn 4895 tot 6370 militairen gesneuveld. Wetenschappers en vredesactivisten schatten op basis van meldingen in minimaal twee mediabronnen dat er tussen 8037 en 9874 Iraakse burgers zijn gedood.

Het geweld in Irak gaat nog steeds door. In Fallujah zijn woensdagavond vier Iraakse vrouwen doodgeschoten die als schoonmaakster op een Amerikaanse legerbasis werkten. De vrouwen zaten in een busje, dat door onbekenden onder vuur werd genomen. De chauffeur van het busje raakte gewond.

Fallujah ligt in de zogenoemde soennitische driehoek, een bolwerk van aanhangers van de verdreven dictator Saddam Hussein.

Bij een controlepost tussen Fallujah en Ramadi werden donderdag twee Iraakse politiemannen doodgeschoten vanuit een rijdend busje. Drie agenten raakten gewond.

Twee Amerikaanse soldaten kwamen woensdag om het leven toen hun kampement met mortieren en raketten werd beschoten. Dat gebeurde bij Baqouba, in Midden-Irak. Een soldaat raakte levensgevaarlijk gewond.

De commandant van de Spaanse militaire politie in Irak, Gonzalo Perez Garcia, werd donderdag in het hoofd geschoten. Dat gebeurde bij een schietpartij die uitbrak na een inval in het huis van een gezochte Irakees in Hamsa, in het zuiden van Irak. Ook een Iraakse politieman raakte gewond. Perez Garcia is in een Amerikaans militair ziekenhuis in Bagdad opgenomen.

Elders in Irak, in Basra, werd donderdag de zoon van een voortvluchtig lid van Saddams Baath-partij doodgeschoten. Het slachtoffer was de 23-jarige Ghassan Adnan. Zijn vader, Adnan Jassim, bekleedde onder Saddam een hoge post in Basra. Hij is sinds april op de vlucht. In Basra, de op een na grootste stad van Irak, wonen overwegend sjiieten. De sjiieten werden onder het regime van de soenniet Saddam onderdrukt.

De Amerikaanse regering heeft VN-topman Lakhdar Brahimi gevraagd een leidende rol te spelen in de wederopbouw van Irak. Het Witte Huis wil de zeer ervaren Algerijnse diplomaat graag inzetten om de weg naar Iraaks zelfbestuur in betere banen te leiden.

De Amerikaanse bezettingsmacht in Irak is momenteel verwikkeld in een dispuut met de sjiitische meerderheid in het Arabische land. Die eist onder aanvoering van de geestelijke Ali al-Sistani verkiezingen voor de samenstelling van de Nationale Assemblee. De VS willen dit tijdelijke Iraakse parlement later dit jaar laten kiezen door provinciale notabelen, zonder dat de Irakezen daar zelf een stem in hebben.

Washington poogt al enige tijd de Verenigde Naties in dit proces te betrekken. De VS en Groot-Brittannië trokken eerder zonder mandaat van de volkerenorganisatie ten strijde in Irak, maar nu zoekt de coalitie in Irak meer internationale ondersteuning en legitimiteit om de machtsoverdracht goed af te ronden, het liefst voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen in november.

Brahimi is kortgeleden aangesteld als speciaal adviseur van VN-secretaris-generaal Kofi Annan. In die rol van ondersecretaris-generaal heeft Brahimi ook de kwestie Irak in portefeuille. De Algerijnse ex-minister, die net een tweejarige VN-missie in Afghanistan afsloot, heeft tot dusver geweigerd een VN-team in Bagdad te gaan leiden.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell, Nationaal Veiligheidsadviseur Condoleezza Rice en haar topadviseur Robert Blackwell ontvingen Brahimi gisteren in het Witte Huis. Een doorbraak zou dit onderhoud volgens de Amerikaanse pers niet hebben opgeleverd.

Er zijn aanwijzingen dat de sjiitische grootayatollah Ali al-Husseini al-Sistani mogelijk toch bereid is te accepteren dat er pas volgend jaar parlementsverkiezingen worden gehouden in Irak, in overeenstemming met een akkoord dat de Amerikanen hebben gesloten met de Iraakse bestuursraad. Al-Sistani wil dat er nog voor 1 juli van dit jaar verkiezingen worden gehouden.

Ibrahim al-Jaafari, een sjiitisch lid van de bestuursraad, zei woensdag echter aan een gesprek met Al-Sistani de indruk te hebben overgehouden dat de grootayatollah zich erbij zal neerleggen als de Verenigde Naties oordelen dat verkiezingen voor 1 juli niet haalbaar zijn. VN-secretaris-generaal Kofi Annan onderzoekt op verzoek van de Verenigde Staten de mogelijkheid van vroegere verkiezingen, maar heeft al gezegd dat hij twijfelt aan de haalbaarheid daarvan.