Ongekende hindernissen voor reis naar komeet
DARMSTADT (ANP). Ongekende reizen stuiten op ongekende hindernissen. Dat gold eeuwen geleden voor de ontdekkingsreizigers, dat gold voor de eerste astronauten en het gaat ook op voor de Europese missie naar een komeet. De Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft de afgelopen jaren horde na horde moeten overwinnen. De finish van de Rosetta-missie volgt woensdag: voor de eerste keer in de geschiedenis moet een onbemande verkenner op het oppervlak van een komeet landen.
Een van de obstakels is de enorme afstand naar de bestemming, de komeet 67P/Tsjoerjoemov-Gerasimenko. Die vliegt momenteel ergens tussen de planeten Mars en Jupiter op een half miljard kilometer van de aarde. Daardoor komt elke opdracht van de vluchtleiding pas 28 minuten en 20 seconden later aan bij de sonde, die in een baan rond de komeet draait. De bevestiging dat de satelliet het heeft begrepen en uitgevoerd, is ook weer 28 minuten en 20 seconden onderweg terug naar de aarde. De missieleiders moeten bij elke stap en elke manoeuvre dus minstens een uur wachten voor ze weten of ze het goed hebben gedaan.
Op die afstand van de aarde en de zon is ook de stroomvoorziening een ongekend probleem. De komeet krijgt maar een paar procent van het zonlicht dat we op aarde zien. Dat betekent dat er nauwelijks licht is om in elektriciteit om te zetten. Eerdere missies zo ver weg gebruikten kernenergie. Nu heeft het bedrijf Airbus Space & Defence uit Leiden uitzonderlijk gevoelige zonnepanelen gemaakt. Die nieuwe Nederlandse techniek kan ook helpen bij andere missies ver in het zonnestelsel.
Ook het plannen van de reis was een ingewikkelde puzzel. De komeet is namelijk pas op het laatste moment uitgekozen, nog geen jaar voor vertrek, nadat een geplande lancering richting een andere komeet was afgeblazen. 67P voldeed aan de voorwaarden: hij was al bestudeerd vanaf de aarde, hij stootte veel stof uit, hij komt regelmatig in de buurt van de zon en zou in de juiste periode in het juiste deel van het zonnestelsel zijn.
De wetenschappers rekenden vervolgens uit dat de Rosetta 10 jaar nodig zou hebben voor de reis. Onderweg moest ze langs de aarde vliegen, langs Mars, weer langs de aarde, langs een asteroïde, opnieuw langs de aarde en langs een andere asteroïde. Dat leverde genoeg snelheid op voor de oversteek. Eerder dit jaar kwam de sonde aan bij de komeet, ruim 6 miljard kilometer verder, precies zoals was uitgerekend.