”Leerboek. Beknopte inleiding in de geloofsleer”
Auteur: ds. C. A. van Dieren
Uitgeverij: Gebr. Koster, Barneveld, 2003
ISBN 90 5551 271 0
Pagina’s: 224
Prijs: € 22,50. ”Leerboek” is de titel van een beknopte inleiding in de geloofsleer van de hand van ds. C. A. van Dieren, predikant van de gereformeerde gemeente te Rijssen.

Uiteraard hebben wij ten diepste voldoende aan de openbaring van Gods Woord. Daarnaast is het een bijzonder voorrecht dat wij de belijdenisgeschriften hebben, die al Schrift met Schrift vergelijkende de leer des heils hebben samengevat.

De bedoeling van de schrijver is geweest om op eenvoudige wijze de voornaamste punten van de leer der waarheid in dit boek weer te geven. Het is een mooi gebonden uitgave geworden, met een heldere, goed leesbare letter.

De auteur maakt duidelijk dat de geloofsleer geheel gegrond is op het Woord Gods. Helder zijn de gedurige verwijzingen naar Gods Woord en de Drie Formulieren van Enigheid in de kantlijn van de leerstellige onderwijzingen in dit boek. Het is zeker van het allergrootste belang, gezien allerlei sekten en stromingen buiten de kerk en meningen op het kerkelijk erf, dat wij ons verdiepen in de leer van Schrift en belijdenis.

Wanneer er uitleg wordt gegeven in dit boek, citeert de auteur telkens de daarbij behorende schriftgegevens. Dit is uiteraard van het allergrootste belang en zo is het boek niet alleen goed bruikbaar als inleiding in de geloofsleer, maar maakt de schrijver ook duidelijk dat hij nauw bij de bron, Gods Woord, wil aansluiten. Immers, alle middelen moeten uitsluitend dienen om het spreken Gods in Zijn Woord voor ons te verhelderen.

Via het trefwoordenregister is het gemakkelijk om op snelle wijze informatie te verkrijgen over een bepaald onderwerp. Zo is het voor eenieder een zeer toegankelijk boek. Wanneer u iets wilt weten over bijvoorbeeld de inspiratieleer van Gods Woord, vindt u heldere en duidelijke informatie over het verschil tussen de zakelijke, de woordelijke, de mechanische en de organische inspiratieleer.

Bij de leer van de verkiezing, die op een bijbelse en evenwichtige wijze onder woorden wordt gebracht, geeft de auteur aandacht aan 1. de ergernis aan deze leer, 2. de verontschuldiging met deze leer en 3. de verwondering over deze leer.

Een ander belangrijk thema is de roeping, waarbij met het vasthouden aan de verkiezing en de noodzaak van de inwendige roeping de welmenende roeping tot elke hoorder van het Woord Gods beleden wordt. Niemand is te verontschuldigen; zeker niet degene die onder het Woord Gods verkeert.

De schrijver benadrukt dat bij het prilste begin van het geestelijke leven de verbinding met Christus door de inwendige roeping in geloof gekend wordt. De voortgang in het geestelijke leven is een gedurige opwas in de kennis en de genade van Christus. Helder en schriftuurlijk is eveneens dat het geloof geen twijfel kent, de gelovige wel.

Dit ”Leerboek” heeft sterke verwantschap met het overbekende vragenboekje van ds. A. Hellenbroek en met de Gereformeerde Dogmatiek van ds. G. H. Kersten.

Ik vind het jammer dat de schrijver wanneer hij handelt over het geloof geen verdere omschrijving geeft van het toevluchtnemend geloof. Of anders gezegd: Ik had graag gezien dat hij wat meer aandacht had geschonken aan de onderscheiding die ds. Hellenbroek in zijn vragenboekje maakt. Ds. Hellenbroek spreekt over de eigenlijk rechtvaardigmakende daad des geloofs en over het gevolg van deze daad, namelijk de wederkerende daad. Voor deze onderscheiding zijn vele bijbelse voorbeelden aan te dragen en ook de Schotse oudvaders, zoals R. en E. Erskine, hebben deze onderscheiden oefening in het zaligmakend geloof uitdrukkelijk geleerd; terwijl ook zij juist benadrukten dat het minste geloof rechtvaardigt, daar het deel heeft aan een volkomen Borg. Juist deze onderscheiding, die ook wel genoemd wordt uitgaande daad - en wederkerende daad des geloofs, kan voor velen die iets kennen van de strijd des geloofs tot onderwijzing en vertroosting zijn.

Dit boek leent zich uitstekend voor persoonlijk onderzoek aangaande de leer des heils, maar ik kan mij ook goed voorstellen dat het gebruikt wordt bij het volgen van de belijdeniscatechisatie en op bijvoorbeeld mannenverenigingen.

Ik wil dit overzichtelijke leerboek hartelijk aanbevelen bij jong en oud. Alleen verstandelijke kennis is tekort voor de eeuwigheid, maar -zoals de schrijver terecht benadrukt-: God wil de gebruikte middelen zegenen, naar Zijn welbehagen.

Het feit dat er binnen korte tijd al een tweede druk nodig was, bewijst dat deze uitgave in een behoefte voorziet.